Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, 2021'i su ve sulama yatırımlarında hamle yılı olarak tasarladıklarını belirterek, "Gelecek yıl 51 baraj ve 39 gölet olmak üzere toplam 90 depolama tesisi daha bitirerek, depolama sayısını 1617'ye, kapasitesini ise 180 milyar metreküpe ulaştıracağız." dedi.
Pakdemirli, Bakanlığının 2020 yılı faaliyetleri ve 2021 hedeflerine ilişkin değerlendirmede bulundu.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde gıda arz güvenliğinde ve vatandaşların temel gıda maddelerini temininde sorun yaşanmadığına işaret eden Pakdemirli, "Bakanlık olarak gıda ihtiyacını karşılayacak ürün stokları kontrol edilerek, fiyat artışlarının olmaması için takiplerimiz devam etmiştir. Aralık ayı itibarıyla 19,9 milyar lira destek ödenmiş olup, ödemeler devam etmektedir. Çiftçilerimizi ve mevsimlik tarım işçilerimizi sokağa çıkma yasağından muaf tuttuk. Çiftçi Kayıt Sistemi başvurularının e-Devlet üzerinden yapılmasına imkan sağladık. Gübre, tohum, ilaç, yem gibi tarımsal girdilerin üretim, erişim ve dağıtımı kesintisiz devam etti." diye konuştu.
Pakdemirli, bu süreçte ilave yazlık ekim yapmaya uygun 24 ilde yüzde 75 hibe tohum teminiyle "Bitkisel Üretimi Geliştirme Projesi"ni başlattıklarını, Milli Emlak Genel Tebliği'nde gerekli düzenlemeleri yaparak, atıl hazine arazilerinin etkin bir şekilde tarımsal üretimde kullanılmasını sağladıklarını anlattı. Hububat, baklagiller, fındık, kuru kayısı, çeltik ve yaş çay alım fiyatlarını hasat öncesinde açıkladıklarını ve çiğ süt prim desteğini artırdıklarını ifade eden Pakdemirli, "Ekmeğin hazır ambalajlı veya ambalaj içinde vatandaşa ulaştırılmasını zorunlu hale getirdik. Zirai kredilerin anapara ve faiz tutarlarını 6 ay süreyle faizsiz olarak erteledik." ifadelerini kullandı.
"Hayvansal ürün ihracatında rekor kırdık"
Tarım sektörünün, yılın ilk çeyreğinde yüzde 2,1, ikinci çeyreğinde yüzde 4,3 ve üçüncü çeyreğinde yüzde 6,2 ile 9 aylık dönemde ortalama yüzde 5,3 büyüdüğüne dikkati çeken Pakdemirli, şu değerlendirmede bulundu:
"Sektörümüz, gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) 2020 yılının 9 ayında yüzde 7,1 katkı yaparak ülke ekonomisine güçlü bir destek sağlamıştır. Ayrıca ülkemiz tarımda net ihracatçı konumundadır. Bu yılın 10 ayında Kovid-19'a rağmen 15,1 milyar dolar tarım ve gıda ürünleri ihracatı yaptık ve 4,5 milyar dolar dış ticaret fazlası verdik. Bir konuyu da gururla ifade etmek isterim ki hayvansal ürün ihracatında Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırdık. Canlı hayvan, hayvansal ürün ve su ürünleri ihracatımız 9,5 kat arttı. Son iki yılda ise su ürünleri ihracatımız, 157 bin tondan yüzde 28 artırak 200 bin tona, değer olarak 855 milyon dolardan yüzde 20 yükselerek 1 milyar dolara ulaşmıştır."
Pakdemirli, gübre desteği başta olmak üzere bazı kalemlerde destek miktarlarını artırdıklarını ve bazı konularda ise yeni destekleri devreye aldıklarını belirterek, "Mazot maliyetinin yüzde 50'sini karşılamaya devam ediyoruz. Kütlü pamuk prim desteğini yüzde 37,5 artışla kilogram başına 1 lira 10 kuruş yaptık. Yağlık ayçiçeği prim desteğini kilogram başına yüzde 25 artışla 50 kuruşa çıkardık. Sürü büyütme ve yenileme desteği kapsamında anaç vasfı kazanmış dişi kuzulara ilave 100 lira destek ödemeye başladık." dedi.
"24 milyar lira tarımsal destek sağlanacak"
Son iki yılda tarımsal destek miktarını yüzde 52 artışla 22 milyar liraya çıkardıkları bilgisini veren Pakdemirli, şöyle konuştu:
"2018-Aralık 2020 itibarıyla toplamda 51,6 milyar lira destek ödemesi yaptık. 2021 yılında ise 22 milyar lira ve 2 milyar lira ilave yedek ödenekle birlikte üreticilerimize inşallah toplam 24 milyar lira tarımsal destek sağlamış olacağız. Hayvancılık destekleri kapsamında aralık itibarıyla 7,4 milyar lira ödeme yaptık. Son 2,5 yılda toplam 16,2 milyar lira destek ödedik. Üretici dostu politikayla üreticimizi korurken, diğer taraftan tüketicimizi kolladık."
Pakdemirli, salgın sürecine rağmen Tarım Orman Şurası kapsamındaki eylem planlarını hayata geçirdiklerini anlatarak, bu kapsamda, tarımında sözleşmeli üretim modelini geliştirmek, tarım sektörünün tüm paydaşlarını dijital bir platformda buluşturmak amacıyla Dijital Tarım Pazarı (DİTAP) uygulamasını hayata geçirdiklerini ve çiftçilere yönelik eğitim platformu olan Dijital Tarım Orman Akademisini hizmete aldıklarını dile getirdi.
Bu yıl gıda israfıyla mücadelede dünyaya örnek olacak büyük bir proje olan "Gıdanı Koru, Sofrana Sahip Çık" kampanyasını başlattıklarını anımsatan Pakdemirli, çiftçi, vatandaş ve firmalara yönelik tüm işlemleri tek çatı altında toplayan e-Tarım Portalı'nı da hizmete açtıklarını söyledi. Pakdemirli, yine bu yıl hayata geçirilen marka projeler kapsamında Tarımın Geleceği Geleceğin Tarımı Platformu'nu oluşturduklarını ifade etti.
Bu yılı Bakanlık bünyesinde "dijitalleşme yılı" olarak kurguladıklarına işaret eden Pakdemirli, "Akıllı küpe, elektrikli traktör, e-Tarım Portalı, İHA kullanımı, uydu teknolojileri, DİTAP, Dijital Tarım Orman Akademisi ve Gıdanı Koru 2020 yılında öne çıkan uygulamalarımızdır." ifadelerini kullandı.
Pakdemirli, bu yıl bitkisel üretim miktarını yüzde 8 artışla 124 milyon tona çıkardıklarına dikkati çekerek, şöyle devam etti:
"Sertifikalı tohum üretimimiz 8 kat artışla 1 milyon 143 bin tona çıkmıştır. Tarımsal üretimimizi garanti altına almak için 2023 yılına kadar 300 büyük ovayı koruma altına almayı hedefliyorken şu an itibarıyla koruma altına aldığımız büyük ova sayısı 315 olmuştur. Bu yılın ilk 6 ayında 2019 yılına göre büyükbaş hayvan varlığı yüzde 4,2 ve küçükbaş hayvan ise yüzde 13,6 artmıştır."
Bu yıl sonu itibarıyla baraj sayısını 876, gölet ve bent sayısını 651'e yükselterek depolama kapasitesini 179 milyar metreküpe çıkardıkları bilgisini veren Pakdemirli, "Sulama tesisi sayısı 3 bin 221'e çıkarılarak sulamaya açılan alan 6,7 milyon hektar, tescili yapılan toplulaştırma sahası ise 4,8 milyon hektar olmuştur. Bitirilen içme suyu ve atık su tesis sayısı 367, temin edilen içme suyu miktarı ise yıllık 4,7 milyar metreküpe ulaşmıştır. Taşkın koruma tesis sayısı 10 bin 107 olmuştur." diye konuştu.
"Salgın sürecinde gıda kontrollerini artırdık"
Pakdemirli, 2019-2020 yıllarında toplam 2,4 milyon gıda denetimi yaptıklarını ve salgın sürecinde de kontrolleri artırdıklarını ifade ederek, "Sağlıksız gıda üreten, gıdada taklit veya tağşiş yapan firmaları kamuoyuna ifşa ediyoruz. 2012-Aralık 2020 döneminde 26 kez kamuoyuna açıklama yapılmıştır. 2020 yılında 5 kez taklit-tağşiş yapan firmalar kamuoyuna duyurulmuştur." ifadelerini kullandı.
Yıl sonu itibarıyla orman varlığının 22,9 milyon hektar olacağını aktaran Pakdemirli, 11 Kasım'da gerçekleştirilen "Geleceğe Nefes, Dünyaya Nefes" etkinliğiyle 28 ülkeyle aynı anda fidan dikildiğini hatırlattı. Pakdemirli, 11 Kasım 2020'de ülke genelinde 5 bin 230 hektar alanda 4,5 milyon fidan dikildiği bilgisini vererek, şunları kaydetti:
"2020 yılında orman yangınlarıyla mücadele hizmetlerinde 27 su atar helikopter, 2 amfibik uçak, 1 insansız hava aracı, 6 idari helikopter dahil toplam 2 bin 597 taşıt kullanıyoruz. Ülkemizde askeri amaçlar dışında ilk kez orman yangılarıyla mücadele için İHA'ları kullanmaya başladık. Orman yangınlarıyla mücadelede haberleşme sistemimizi güçlendirdik ve Yangın-CELL Haberleşme Sistemi'ni kurduk. Navigasyon Takip Dijital Sistemi sayesinde, yangın söndürme ve hizmet araçlarının uydu üzerinden çevrim içi takibi sağlanacak."
Pakdemirli, Bakanlığının yürüttüğü teknoloji çalışmalarına ilişkin bilgi verirken, "İlk yerli ve milli elektrikli traktörden 20'sinin üretimine geçildi. Elektrikli Bahçe Traktörü Prototipi Geliştirme Projesi çalışmaları devam ediyor. Bakanlığımız ve üniversite iş birliği çerçevesinde geliştirilecek otonom ilaçlama robotu ile değişken oranlı
ilaç uygulama projesi çalışmaları sürüyor. Akıllı küpe uygulamasında 20 bin hayvanda deneme çalışmasına başlandı. Bu olumlu sonuçlandığında bütün hayvan varlığına uygulanacak." ifadelerini kullandı.
"Orman alanları genişletilecek"
Pakdemirli, Bakanlığının hedeflerine yönelik de değerlendirmede bulunurken, şu bilgileri verdi:
"2,5 milyon dekar alanda mera ıslah ve amenajman projeleri yapacağız. Kırsal kalkınma kapsamında yüzde 50 hibe desteği olarak özellikle kadın, genç girişimcilere ve küçük aile işletmelerine olmak üzere 1,3 milyar lira vereceğiz. Kırsal alanda Uzman Eller Projesi'ni ülke genelinde uygulamaya koyacağız ve 200 milyon lira hibe vereceğiz. Lisanslı depoculuk kapsamında ise 170 milyon lira hibe desteği ödemesi yapacağız. Su ürünleri yetiştiriciliğinde 2021 yılında 450 bin ton, 2023 yılında ise 600 bin ton yıllık üretim ve 2 milyar dolar ihracat hedefliyoruz. Arazi toplulaştırma ve tarla içi hizmetlerinde 2023 hedefimiz ise 8,5 milyon hektar alanda toplulaştırma çalışmalarını tamamlamak. 2023 yılına kadar orman alanlarını genişleterek ülke yüzölçümünün yüzde 30'u olan 23,4 milyon hektara çıkarmak öncelikli hedeflerimiz arasındadır. 2021 yılında İHA'ların sayısını 4'e çıkartacağız. Ağaçlandırma ve erozyonla mücadele faaliyetleri olarak 100 bin hektar alanda çalışma gerçekleştireceğiz. 2021 yılında 270 milyon fidan üretilecek. Toprak Muhafaza Çalışması Programı hedefimiz 17 bin 200 hektardır. Gelecek yıl odun ürünleri üretimi 32 milyon metreküp olarak hedeflenmiştir. 2021 yılında ORKÖY kredi ve hibe destek tutarı 300 milyon lira olacaktır."
Sulamada hamle yılı
2023 yılı için erozyonla taşınan toprak miktarını yılda 130 milyon tona indirmeyi hedeflediklerini aktaran Pakdemirli, "2021'i su ve sulama yatırımlarında hamle yılı olarak tasarladık. 2021 yılında 51 baraj ve 39 gölet olmak üzere toplam 90 depolama tesisi daha bitirerek bunların sayısını 1617'ye, kapasitesini ise 180 milyar metreküpe ulaştıracağız. 92 sulama tesisini tamamlayıp sulama tesisi sayısını 3 bin 313 ve sulamaya açılan alanı 6,9 milyon hektara çıkaracağız. Toplulaştırmada 44 projeyi daha bitirerek 307'ye, tescil edilecek alanı 1,3 milyon hektar artırarak 6 milyon hektara ulaştıracağız. İçme suyu ve atık suda 15 tesis daha tamamlayıp tesis sayısını 382'ye, temin edilecek içme suyu miktarını yıllık 4,8 milyar metreküpe yükselteceğiz. 137 adet daha taşkın kontrol tesisi bitirerek tesis sayısını 10 bin 244 adede yükselteceğiz." dedi.