Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, Normalleşme Desteği bildirgelerinin 26 Eylül'e kadar devam ettiğini belirterek, "Bütün işverenlerimize Normalleşme Desteği almaları için bu mekanizmayı kullanmalarını tavsiye ediyorum. Prim destekleri 1000 lira civarında ama Kısa Çalışma Ödeneği'nden faydalandıkları oranda verilecek. SGK primlerini bizle mahsuplaşacaklar, 6 ay ötelediğimizin 3 ayını biz karşılıyor gibi olacağız SGK olarak." dedi.
Selçuk, CNN Türk yayınında Hakan Çelik'in gündeme ilişkin sorularını yanıtlarken, bakanlığın sosyal koruma çerçevesini, çalışma hayatındaki düzenlemeler, sosyal güvenlik, sosyal hizmetler ve sosyal yardım üzerine kurduklarını ve temel hedefin bütün vatandaşları sosyal anlamda koruma altına almak olduğunu dile getirdi.
Salgın başladığından itibaren özellikle çalışma hayatına yönelik birçok önlem alındığına değinen Selçuk, İŞKUR'un hem aktif iş gücü programlarının hem de pasif iş gücü programlarının devreye alındığını vurgulayarak, "Bunlardan en önemlisi Kısa Çalışma Ödeneği'ydi, nakdi ücret desteği getirdik, aynı zamanda fesih kısıtıyla işçilerimizin, çalışanlarımızın işlerini kaybetmelerini de engellemeye çalıştık. Sosyal yardımlarda ve sosyal hizmetlerde de çeşitli önlemler almaya devam ettik. En temel nokta bizim için Kısa Çalışma Ödeneği oldu. Buna paralel olarak biz nakdi ücret desteğini ve fesih kısıtını getirdik ki çalışanlarımızın hiçbirisi açıkta kalmasın. Bu süreçte İşsizlik Ödeneği de devam etti." diye konuştu.
Selçuk, Kısa Çalışma Ödeneği'nin Cumhurbaşkanlığı kararıyla 2 ay daha uzatıldığını hatırlatarak, şöyle devam etti:
"Bizim şu anda gayet güçlü bir İşsizlik Sigorta Fonumuz var. Umarız ki salgının etkileri tez zamanda azalır, fakat bizim belli bir süre devam edecek kadar güçlü bir İşsizlik Sigorta Fonumuz var, ondan dolayı bir endişemiz yok. Bütün projeksiyonları yaptık, hem aralık sonuna kadar hem de daha uzun vadelerde uzatabilecek kadar bizim fonumuz var. Ancak şöyle bir durum var; Kısa Çalışma Ödeneği, hem çalışanımızı korumak hem işverenimizi korumak adına gerçekleşen böyle durumlarda kuvvetli bir mekanizma olsa da biz aslında normalleşme döneminde Normalleşme Desteği adı altında başka bir destek vermeye başladık. Kısa Çalışma Ödeneği bir anlamda tabii ki işini kapattığı ve azalttığı zaman çok etkin bir mekanizma olsa da normalleşirken aslında işçimizin daha az gelir almasına da sebep oluyor çünkü asli ücretini almıyor. Biz destek veriyoruz."
İşverenlere Normalleşme Desteği almaları çağrısı
Bütün işverenlere, süreç düzelir düzelmez normalleşmeye geçmelerini ve Normalleşme Desteği almalarını tavsiye ettiklerini aktaran Selçuk, şu bilgileri verdi:
"Normalleşme Desteği, bir ücret desteği değil, biz orada SGK primlerini ödeyeceğiz, Kısa Çalışma'dan faydalandıkları oranda. Biz aslında bakanlık olarak 3 aylık primlerimizi 6 ay kadar ötelemiştik, 40 milyarlık bir prim ötelemesi gerçekleştirmiştik. Normalleşme Desteği'nde de ötelediğimiz primlerin bir kısmını almamamızı gerektiriyor. Prim desteklerini biz ödeyeceğiz bir bakıma. Prim desteklerini ödeyerek, işverenimize destek olacağız normalleşirken, o da Kısa Çalışma'da ne kadar kayıp yaşadıysa, ne kadar azalttıysa iş durumunu biz de o prim oranında işverenimize destek sağlayacağız. Başlarda 3,5 milyon kadar Kısa Çalışma Ödeneği'nden faydalanan çalışanımız vardı ama hızlıca işverenlerimiz Kısa Çalışma'dan normalleştikçe geçmeye çalışıyorlar. Bu da çok umut verici. İşverenlerimiz Kısa Çalışma devam etmesine rağmen Kısa Çalışma'dan çıkıp çalışanına full maaş vermek için full ücretini karşılamak ve üretime tamamen geçmek için de büyük bir gayret içindeler. Normalleşme Desteği bildirgeleri de bu ayın sonuna kadar, 26 Eylül'e kadar devam ediyor. Bütün işverenlerimize Normalleşme Desteği almaları için bu mekanizmayı kullanmalarını tavsiye ediyorum. Prim destekleri 1000 lira civarında ama Kısa Çalışma Ödeneği'nden faydalandıkları oranda verilecek, yarım faydalandıysa yarım, tam faydalandıysa tam ödenecek. Karşılıklı mahsuplaşılacak şekilde verilecek, ama büyük bir destek. SGK primlerini bizle mahsuplaşacaklar, 6 ay ötelediğimizin 3 ayını biz karşılıyor gibi olacağız SGK olarak."
"ASDEP sonuçları haftaya açıklanacak"
Bakan Selçuk, Sosyal Koruma Kalkanı kapsamında işverene, azaltılmış işi olanlara, tamamen işini kapatanlara Kısa Çalışma Ödeneği altında, ücretsiz izne ayrılan çalışanlara Nakdi Ücret Desteğinde altında, işini kaybedenlere de İşsizlik Ödeneği altında, çalışma hayatının dışında olan vatandaşlara da sosyal yardımlarla, sosyal hizmetlerle destek sunulduğunu anlattı. Selçuk, "Şu ana kadar 6 milyon vatandaşımızı aştı sosyal yardımlar. Faz-1'de 2,1 milyon, Faz-2'de 2,3 milyon vatandaşımız yararlandı. Bunlar bizim ilk salgın başladığı zaman sosyal yardımlar veri tabanımızda olan vatandaşlarımıza acilen gönderdiğimiz miktarlardı." diye konuştu.
Daha sonra Faz-3 sisteminin başlatıldığını dile getiren Selçuk, şöyle devam etti:
"Bizim muhtaçlık kriterlerimiz var. Bu kriterler aslında salgın dönemindeki kriterlerle uyuşmuyor. Asgari ücretin belli bir oranındakinin altında hane geliri olan vatandaşlarımıza sosyal yardım veriyoruz. Gördük ki birçok vatandaşımız dönemsel ihtiyaç içinde çünkü işleri kapandı genelgelerle, belli bir dönem işlerini kaybettiler. Dolayısıyla bizim bu vatandaşlarımıza da ulaşmamız gerekiyordu. O yüzden de e-Devlet üzerinden bir form oluşturduk, 'Bir ihtiyacınız var mı?' diye belli bir takım sorular sorduk. Sistemimize 10 milyonun üzerinde başvuru geldi. Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğünün, İŞKUR'un ve SGK'nın aynı bakanlık altında olmasının avantajıyla gelen 10 milyon talebi hem SGK'dan hem İŞKUR'dan beyanın doğruluğunu teyit ettik. Türkiye çapında 1003 tane Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfımız var. Geri kalanları da onların sistemine düşürdük. Faz-3'te şu anda 1,8 milyon hanemize ulaştık. Bu süreç devam ediyor, ödemeler yapılıyor, yeni başvurular geldikçe değerlendiriyoruz. Sosyal medyadan benim ve bakanlığın hesaplarından ihtiyaç sahiplerine ulaşmaya çalışıyorlar."
Selçuk, Aile Sosyal Destek Programı (ASDEP) sonuçlarının haftaya açıklanacağını bildirirken, sosyal yardımlar konusunda şöyle dedi:
"Biz tabii ki devlet olarak bütün vatandaşlarımıza ulaşmayı hedefliyoruz. Sağlık Bakanlığımızın maske konusundaki hassasiyeti gibi yapılan başvuruların bir kısmı başka bir vatandaşın yardıma hızlı bir şekilde ulaşmasına engel olabilir. Beyanın doğruluğuna bakıyoruz sadece SGK ve İŞKUR teyitlerini aldıktan sonra Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarının incelemelerine. Sosyal yardımlarda gelen taleplere baktık ki, normalde ne dönemsel ihtiyaç içinde olan ne de herhangi bir muhtaçlık kriteri olan vatandaşlarımız da belki sistemi test etmek için neden olduğunu bilmediğimiz bir şekilde başvurmuş durumdalar. Ama o başvurunun değerlendirme süreci bile başka bir vatandaşımızın sosyal yardım almasını geciktiren bir süreç. Dolayısıyla buna dikkat edilmesi, gerçekten muhtaç vatandaşlarımıza, dönemsel ihtiyaç halindeki vatandaşlarımıza daha hızlı şekilde ulaşmamız için bu sorumlulukla hareket edilmesi çok önemli."
"Biz Bize Yeteriz Türkiyem kampanyası kapsamında 2 milyar 76 milyon lira toplandı"
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, "Biz Bize Yeteriz Türkiyem kampanyası kapsamında 2 milyar 76 milyon lira civarında bağış toplandı. Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonumuza aktarıldı. Hatta büyük bir kısmı, 1,8 milyon lirası da vatandaşlarımıza ulaştırıldı, yüzde 90'a yakın oranda dağıtıldı. Şu anda 170 milyon lira civarında bir kaynak kaldı. Hem muhtaç ailelerimize, eşi vefat etmiş kadınlarımıza, kriterleri sağlayan, evdeki hane geliri asgari ücretin üçte birinden az hanelere, biz doğru kriterlerle ulaştırmaya devam ediyoruz." diye konuştu.
Fazlar ve e-Devlet'teki anket formu haricinde bütün vali ve kaymakamlara sadece periyodik pay olarak marttan bu yana 2 milyar lira aktarıldığını aktaran Selçuk, şunları kaydetti:
"Kaymakamlarımız ve valilerimiz bu ek ödemelerle, il il, ilçe ilçe, köy köy bütün vatandaşlarımıza ulaşabiliyorlar. Verdiğimiz 1000 lira ödemeler, tespit ederek verdiklerimiz. İllerimizde zaten valilerimiz, kaymakamlarımız ve vakıflarımız yaşlılarımızı, engellilerimizi bularak vakfın fonundan, periyodik payından ödemeleri gerçekleştiriyor. 2 milyarlık kaynak oraya da aktarılmış durumda. Tespit edilmiş hiçbir vatandaşımıza ulaşılmaması söz konusu değil, öyle bir şey söz konusu olursa da bize başvuranları değerlendirmeye alıyoruz. Sosyal medyada bize 'İhtiyacımız var.' diye başvuruda bulunuyor vatandaşımız. Ulaşmaya çalıştığımızda DM'den bile geri dönüş alamıyoruz. Sosyal medyada mesajın altında yazan vatandaşlara ulaşmaya çalıştığımızda yüzde 50'sinden daha fazlasına ulaşamıyoruz. Tek tek bakıyoruz onlara."