Dünya genelinde toplam yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vaka sayısı 2 milyon 400 bini aşarken, ABD ve Avrupa'da bazı ülkelerin salgına yönelik uygulamaya aldığı tedbirlerde gevşemeye gittiği veya ekonomileri yeniden faaliyete açmak için çözüm arayışlarını hızlandırdığı görüldü.
İtalya, İspanya, Avusturya, Polonya, Çek Cumhuriyeti ve Danimarka'da kısıtlamalar yavaş yavaş kaldırılmaya başlanırken, Almanya Başbakanı Angela Merkel sosyal mesafe kurallarının 3 Mayıs'a kadar süreceğini ancak bugün itibarıyla belirli büyüklükteki mağazaların, 4 Mayıs'ta da okulların kademeli olarak açılabileceğini bildirildi. Salgından en fazla etkilenen ve ölü sayısının 40 bini geçtiği ABD'de, Başkan Donald Trump ülkesinde alınan koronavirüs önlemlerinin 3 aşamalı şekilde gevşetileceğini ancak kararın eyalet valilerinde olduğunu duyurdu.
Trump ayrıca, ABD'de virüs nedeniyle can kayıpları konusundaki beklentilerinin 60 ila 65 bine düştüğünü ifade ederken, Çin'deki ölümlerin açıklandığından farklı ve ABD'den de çok daha yüksek olduğunu, Çin'in salgınından kasten sorumluysa bunun sonuçlarıyla yüzleşmesi gerektiğini savundu.
Çin'in de son 28 yılın en kötü ekonomik performansını ortaya koydu
Analistler, geçen hafta Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) küresel ekonominin yüzde 3 küçüleceğini öngördüğünü, Çin'in de ilk çeyrekte yüzde 6,8 daralarak son 28 yılın en kötü ekonomik performansını ortaya koyduğunu anımsatarak, buna karşın pay piyasaları tarafında yatırımcıların "normale dönüşü" fiyatladığını kaydetti.
Çin'in mart ayı verilerinin toparlanmaya işaret etmesinin de risk iştahını artırdığını aktaran analistler, yatırımcıların "ekonominin ne zaman faaliyete başlayacağı"na değil, "toplam talebin virüs öncesi seviyelere ne zaman döneceği"ne odaklanması gerektiğine dikkati çekti.
Bu gelişmelerle geçen hafta 1.747,4 dolarla Kasım 2012'den bu yana en yüksek seviyeyi gören altının ons fiyatı, cuma günü 1.684 dolara kadar gerilerken, bugün de düşüşünü sürdürerek 1.682,8 dolardan işlem görüyor.
Suudi Arabistan ve Rusya ilave üretim kısıntılarına açık olabileceklerinin sinyalini verdi
Petrol tarafında geçen hafta üretim kısıntısı konusunda anlaşılmasına rağmen Brent petrolün varil fiyatındaki düşüşün sürmesi ve 26 dolar seviyelerinin görülmesi ile hafta sonu Suudi Arabistan ve Rusya enerji bakanları, ilave üretim kısıntılarına açık olabileceklerinin sinyalini verdi. Bu gelişmenin ardından Brent petrolün varil fiyatı 27 dolar seviyelerinde işlem görüyor.
Cuma günü New York borsasında Dow Jones endeksi yüzde 3, S&P 500 endeksi yüzde 2,7 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,4 yükselirken, vadeli işlemlerde bugün karışık bir seyir gözleniyor. Dolar endeksi cuma günü 100,3 seviyesine kadar yükselmesine karşın bu seviyelerde tutunamayarak yeniden 100 sınırının altına inerken, bugün 99,8 seviyelerinde hareket ediyor. Cuma günü yüzde 0,7 sınırına yaklaşan ABD 10 yıllık tahvil faizlerinin ise bugün yüzde 0,64 seviyelerine gerilediği görüldü.
Analistler, geçen hafta ABD Merkez Bankası'nın (Fed) Philadelphia ve New York şubeleri tarafından açıklanan imalat endekslerinin tarihi düşük seviyelere gerilemesinin ardından bugün Chicago Fed Aktivite Endeksinin takip edileceğini aktararak, şirket bilançolarının da sektör bazlı hareketleri öne çıkarabileceğini kaydetti.
Avrupa tarafında, Kovid-19 tedbirlerinin gevşetilmeye başlaması ve pay piyasalarına yönelik iştahın yüksek kalmasının ardından cuma günü İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 2,8, Almanya'da da DAX 30 endeksi yüzde 3,2 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 3,4 yükseldi. Geçen hafta 1,08 sınırına kadar gerileyen avro/dolar paritesi ise bugün 1,09 seviyelerinde yatay hareket ediyor.
Asya'da bugün Çin Merkez Bankası 5 yıllık kredi gösterge faizini 10 baz puan azaltarak yüzde 4,65'e ve 1 yıllık kredi gösterge faizini 20 baz puan indirerek yüzde 3,85'e düşürdü. Japonya'da ise mart ayı ihracat yüzde 11,7 ile beklentilerden daha çok gerilerken, bu gelişmelerle kapanışa yakın Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,3 arttı, Japonya'da Nikkei 225 endeksi ise yüzde 0,8 geriledi.
Yurt içinde, Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, cuma günü küresel piyasalardaki alıcılı seyre paralel yüzde 2,01 değer kazanarak 98.179,82 puandan kapandı. Dolar/TL ise cuma günü 6,9550 seviyesine kadar yükselmesinin ardından yeni haftaya 6,9310 seviyelerinden başladı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Murat Uysal, dün AA'ya yaptığı açıklamada, salgın hastalığın küresel ekonomi ve Türkiye ekonomisi üzerindeki etkilerini yakından takip ettiklerini belirterek, "Merkez bankalarıyla mevcut iş birliğimizi güçlendirmek ve yeni swap anlaşmaları tesis etmek amaçlı görüşmeler de yapıyoruz." ifadelerini kullandı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) da aktif rasyosu hesaplamasında değişikliğe giderken, BDDK Başkanı Mehmet Ali Akben yeni düzenleme ile bankaların kaynaklarını daha verimli kullanacağını, reel sektörün ihtiyacı olan finansmana daha rahat erişebileceğini söyledi.
Analistler, TCMB'nin swap anlaşması yapması durumunda döviz likiditesinin artacağını ve kurlar üzerindeki baskının hafifleyebileceğini, BDDK'nın hamlelerinin ise finansmana erişim açısından güven verdiğini belirterek, tüm bunların piyasaları destekleyici etki yapabileceğini söyledi.
Bu hafta, yurt içinde çarşamba günkü TCMB Para Politikası Kurulu toplantısının, yurt dışında ise dünya genelinde perşembe günü açıklanacak Satınalma Yöneticileri Endeksleri (PMI) verileri başta olmak üzere yoğun veri gündeminin takip edileceğini belirten analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 97.000 seviyesinin destek, 99.000 puanın direnç olarak öne çıktığını bildirdi.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
09.00 Almanya, mart ayı Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE)
10.00 Türkiye, şubat ayı uluslararası yatırım pozisyonu
10.00 Türkiye, mart ayı yurt dışı ÜFE
11.00 Avro Bölgesi, şubat ayı cari işlemler dengesi
15.30 ABD, mart ayı Chicago Fed Aktivite Endeksi