Ruhsatsız silahla yakalanan şüpheliye mahkemeden örnek karar

Hakimler ve Savcılar Kurulunun (HSK) son yayımladığı kararnameyle İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına atanan Akın Gürlek, Başsavcıvekilleri ve emniyet yetkilileriyle toplantı yaptı.

Toplantıda, ruhsatsız silahlarla ilgili düzenlemeyi içeren 6136 sayılı "Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun" kapsamında ruhsatsız silah taşırken yakalanan kişilerin diğer suçlardan ayrı olarak, ifadesinin alınmasının ardından tutuklamaya sevk edilmesi yönünde alınan karar, savcılara iletildi.

Bu kapsamda, 26 Ekim'de Bayrampaşa'da üzerinde ruhsatsız silah ele geçirilen şüpheli gözaltına alınarak savcılığa sevk edildi. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca ifadesi alınan şüpheli C.A., tutuklanması talebiyle nöbetçi hakimliğe gönderildi.

Savcılığın şüpheli C.A. hakkında sulh ceza hakimliğine tutuklama talepli gönderdiği sevk yazısında, 26 Ekim'de Bayrampaşa'da şüphelinin üzerinden ruhsatsız silah ele geçirildiği, zanlının üzerine atılı "ruhsatsız silah bulundurma" suçunun 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası gerektirdiği belirtildi.

Yazıda, Türkiye'de silahla işlenen suçların hızla artması ve olayın vahim nitelikte olması nedeniyle "ruhsatsız silah bulundurma" suçunun pek çok suç açısından öncül suç teşkil ettiğine vurgu yapıldı.

Şüphelinin üzerine atılı suçun tutuklama nedeni olduğu vurgulanan yazıda, mevcut delil durumu ve suça ilişkin istenen cezanın üst sınırı dikkate alınarak tutuklanması talep edildi.

İstanbul 10. Sulh Ceza Hakimliği'ndeki ifadesinde şüpheli C.A, korktuğu için silah taşıdığını ileri sürerek, serbest bırakılmasını istedi.

Şüphelinin avukatı ise hakimlikteki savunmasında, müvekkilinin annesinin yanına gittiğini, oturduğu semtin güvenli olmaması nedeniyle silah taşıdığını öne sürerek zanlı C.A'nın serbest bırakılmasını talep etti.

Hakimlik, şüphelinin üzerine atılı "ruhsatsız silah bulundurma" suçunun cezasının alt ve üst sınırı nedeniyle kaçma ve saklanma ihtimalinin yüksek olduğuna dikkati çekerek, şüpheli hakkında adli kontrol tedbirleri uygulanmasının yetersiz kalacağını bildirdi.

Hakimlik bu gerekçeyle, şüpheli C.A'nın tutuklanmasına hükmetti.

Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Usul Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Gökcen, yaptığı açıklamada, Ceza Muhakemesi Kanunu'nda "adli para cezası gerektiren suçlar ve üst sınırı 2 yıla kadar olan suçlar"da tutuklama olmadığını söyledi.

Ruhsatsız silah bulundurmanın üst sınırının 3 yıl hapis cezası olduğunu belirten Gökcen, "Ruhsatsız silah bulundurma suçları için uzun yıllardır süregelen tutuksuz yargılama anlayışı yanlış bir algı oluşturdu. Bu silahlar, daha büyük ve ağır suçlar için bir araçtır. Bu nedenle her somut olayda hakimlerin tutuklama şartlarını göz önünde bulundurarak karar vermeleri gerekir. Ülkemizde işlenen suçların büyük bir kısmının 6136 sayılı kanun kapsamına giren ateşli silahlarla işlendiği dikkate alındığında verilen kararda bir hata olmadığını değerlendiriyorum. Yapılan uygulama doğrudur." ifadelerini kullandı.

"Önleyici bir adımın bireysel silahlanmayı engelleme amacı taşıdığını düşünüyorum"

Ceza hukukçusu avukat Şule Gökyay, kararın 6136 sayılı "Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun"a muhalefetten verildiğini belirterek, bu suç için "1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve adli para cezası" öngörüldüğünü hatırlattı.

Gökyay, bu tür suçlarda genelde adli kontrol tedbirine başvurulduğunu ancak savcılığın "öncül suç" olarak tanımladığı ruhsatsız silah bulundurmanın, kasten yaralama ve öldürme gibi daha ağır suçları işlemek için bir araç olarak kullanılabileceğine dikkati çektiğini aktardı.

Türkiye'de ilk defa böyle bir karar alındığını vurgulayan Gökyay, "Bu suç hiçbir şekilde tutuklanmayı gerektiren bir suç şekli değildi. Alınan karar hepimizi şaşırttı. Bu tür önleyici bir adımın bireysel silahlanmayı engelleme amacı taşıdığını düşünüyorum. Ruhsatsız silahların toplumda yaygın olarak bulundurulması artık önlenemez bir hal aldı. Bu kararla insanlar, üzerlerinde ruhsatsız silah bulundurma konusunda daha dikkatli olacaklardır." diye konuştu.

"Cezasızlık algısı böyle bir karara zemin oluşturmuş olabilir"

İstanbul 2 Nolu Barosu Başkanı Yasin Şamlı, ruhsatsız silah bulundurma nedeniyle verilen tutuklama kararının isabetli olup olmadığını ancak dosyanın tüm yönleriyle incelenmesiyle anlaşılabileceğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:

"Son günlerde toplumumuzda tartışılan cezasızlık algısı da böyle bir karara zemin oluşturmuş olabilir. Cezanın ertelenmesi, hükmün açıklanmasının geri bırakılması, şartlı salıverme, Ceza İnfaz Kanunu'ndan kaynaklanan bazı hususlar toplumumuzda cezasızlık algısına sebep olmaktadır. Küçük de olsa suç işleyen insanlar suçlarına uygun bir müeyyide ile karşılaşmak zorundadır. Batı toplumlarında, özellikle Kuzeybatı Avrupa'da kurallara sıkı sıkıya uyulmasının sebeplerinden biri budur."

Şamlı, tutuklama ile cezai müeyyide arasındaki ayrımın önemine vurgu yaparak, tutuklamanın ceza hukukunda bir tedbir olduğunu, bazen de suç işlenmesinin önlenmesi amacıyla da uygulanabildiğini belirtti.

"Yıllarca tutuklu kalıp beraat eden kişilerin olduğunu biliyorum. Bu hem mağduriyet yaratmakta hem de toplumun adalet duygusunu zedelemekte." diyen Şamlı, cezai müeyyidelerin yerinde uygulanması ve adaletin sağlanması için mevzuatta değişiklik yapılması gerektiğini söyledi.

"Bu tür uygulamalar suç işleme özgürlüğünü engelleme açısından örnek teşkil edecek"

Avukat Mehmet Alagöz ise tutuklamanın hakimler tarafından genellikle daha vahim nitelikteki katalog suçlarda uygulandığını belirterek, katalog suçlara girmeyen ruhsatsız silah bulundurma suçunda da tutuklama tedbirine başvurulmasının özel bir durum olduğunu söyledi.

Alagöz, "Son dönemlerde İstanbul'da silahla işlenen suçlar artış gösterdi. Bu artış, toplumda cezasızlık algısına neden oluyor ve insanların suç işleme özgürlüğü varmış gibi hareket etmesine yol açabiliyor. Karar, kamuoyunda cezasızlık algısının önlenmesine katkı sağlayacak. Hakimlerin özellikle silahla işlenen suçlarda somut tehlike arz eden durumlarda tutuklama tedbirine başvurması veya savcıların tutuklamaya sevk etmeleri, 'evet tutuklanabiliriz, dolayısıyla bu suçu işlemeyelim' düşüncesi oluşturabilir." ifadesini kullandı.

Alagöz, ruhsatsız silah bulundurmanın tek başına basit bir olay gibi görünse de basit bir tartışmanın bile cinayete dönüşme ihtimalini artırdığına dikkati çekerek, "İlgili tutuklama kararını olumlu değerlendiriyorum. Bu tür uygulamaların suç işleme özgürlüğünü engelleme ve cezasızlık algısının önüne geçme açısından örnek teşkil edecek önemli bir adım olarak görüyorum. Kamuoyunda 'Bir suç işlediysek, bunun karşılığında tutuklanacağız, dolayısıyla suç işlemememiz lazım' düşüncesi yerleşmesi lazım." değerlendirmesinde bulundu.