Türkiye'nin tahıl ambarı olarak bilinen Konya Ovası, bu yıl kurak geçen kış mevsiminin ardından gelen yoğun bahar yağışları ile birlikte obruk tehlikesiyle yeniden gündemde.
Altı boşalan Konya’da risk arttı! Beklentiler korkutuyor
Kurak kışın ardından baharda gelen yoğun yağışlar, Konya Ovası’nın korkulu rüyası obruk riskini artırdı. Uzmanlara göre topraktaki ağırlaşma, çökmeye hazır zeminlerde obruk oluşumunu tetikliyor. Son bir yılda Konya dahil 6 ilde 20 yeni obruk oluştu.
Uzmanlara göre yağışların toprağı ağırlaştırması, zaten zayıf olan yer altı yapılarını tetikleyerek obruk oluşumlarını hızlandırabilir.
Konya Teknik Üniversitesi Obruk Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, obrukların özellikle bu geçiş dönemlerinde daha sık ortaya çıktığını belirtti.
Arık, “Bu yıl bahar yağışları geçtiğimiz yılın neredeyse iki katı. Toprağın ağırlaşması, çökmeye hazır zeminlerde obruk oluşumunu hızlandıran bir etken,” dedi.
AFAD’ın verilerine göre şu anda sadece Konya’da kayıtlı 642 obruk bulunuyor.
Son bir yılda Konya’da 12, Karaman’da 3, Aksaray’da 2, ayrıca Afyonkarahisar, Sivas ve Eskişehir'de birer olmak üzere toplam 20 yeni obruk oluştu.
Bu sayıların önümüzdeki aylarda artma tehlikesi var.
Prof. Dr. Arık, obrukların çoğunun örtü çökmeleri olduğunu belirterek, "Obrukların önemli bir bölümü bu dönemlerde oluşuyor. Yoğun sulama sonrasında çökmeler biraz daha artabiliyor. İlginç bir durum daha var. Bu yıl neredeyse son yılların en kurak kış mevsimini yaşadık. Baharda ise devam eden bir yağışlı dönem içindeyiz. Yağışlı periyot geçtiğimiz yılın neredeyse iki katı. O nedenle toprakta ağırlaşma biraz daha fazla oldu. Toprağın ağırlaşması tek sebep değil ama altta zaten çökmeye hazır bir yapı varsa bunu hızlandırabilen bir etken. O nedenle bölgede obruk sayısında bir artış olması beklenir" ifadelerini kullandı.
DEVASA YARIMOĞLU OBRUĞU GİDEREK GENİŞLİYOR
2009 yılında Karapınar-Konya kara yolu yakınında oluşan ve Yarımoğlu Obruğu olarak bilinen devasa çukur da yıllar içinde büyümeye devam ediyor.
Çapı 55 metreden 64 metreye genişleyen obruğun derinliği ise zamanla 80 metreden 57 metreye düştü.
Prof. Dr. Arık, bu obruğun tarla sahibinin ismiyle kayda geçtiğini belirterek, obruğun oluştuğu bölgenin yoğun tarımsal sulamaya maruz kaldığını söyledi.
Arık, "Obruk, oluştuğu ilk dönemde yer altı suyunun yukarı hareketiyle su dolu bir yapıya sahipti. Ancak zamanla sular çekildi, şimdi kuru bir görünümde." dedi.