Yüzde 80 doğruluk oranıyla mücadelede önemli katkı sağlayan ELISA testleri, kişilerin geçirdiği hastalığı ve bağışıklık düzeyini gösteriyor.
Türkiye'de ilk olarak Kovid-19 ile mücadele eden sağlık çalışanları arasındaki vakaların en doğru şekilde tespitini sağlamak için kullanılacak testler, seri üretime geçilmesi ve fiyatının ucuzlaması halinde vatandaşa da uygulanabilecek.
ELISA testleri sayesinde, il veya ülke düzeyinde toplum taraması yapılarak, kaç kişinin hastalığı geçirdiği oransal olarak saptanabilecek.
Necmettin Erbakan Üniversitesi (NEÜ) Meram Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı ve Tıbbi Viroloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Özdemir yaptığı açıklamada, Kovid-19'un tanısında kullanılan hızlı antikor testlerinin, doğruluk payı az olduğu için kullanımının sınırlı kaldığını söyledi.
Kovid-19 salgınıyla mücadele eden sağlık çalışanlarının testlerinin en doğru şekilde yapılabilmesi için, Almanya'da üretilen ELISA testlerinin, Sağlık Bakanlığının izniyle geçen hafta kendilerine ulaştığını ifade eden Özdemir, "Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünce yeterlilik belgesi alan bu kitleri ilk alan hastanelerden biriyiz. Bu test kitleri, yüzde 75 ile 80 arasında doğruluk payı vermesi bakımından kıymetli. Fiyatları şu an biraz yüksek. Ancak asemptomatik vakalarda çok işimize yarıyor." diye konuştu.
Özdemir, Kovid-19 vakalarında daha önce kullanılan hızlı test kitlerinin, örnek alımıyla ilgili sağlıklı verileri net göstermediği için test sonucunun zaman zaman pozitif çıkmadığını, ikinci bir teste ihtiyaç duyulduğunu anımsattı.
Hal böyle olunca, diğer hızlı tanı test kitlerinin uygulanmasında zorlandıklarını dile getiren Özdemir, "Koronavirüsün belirtileri olan solunum sıkıntısı, ateşlenme ve diğer bulgular olduğu halde pozitif çıkmayan vakalar var. Sağlık çalışanlarımız koronavirüsle mücadelede hastalarla ilgileniyor. Tüm tedbirleri alsalar da ister istemez hastalarla yakın temasta bulunmaları gerekebiliyor. Semptomu olamayan yani asemptomatik sağlık çalışanlarının testlerinin en doğru şekilde yapılabilmesi için bu test kitleri gerekliydi." ifadesini kullandı.
- Seri üretime geçilmesi halinde vatandaşa da uygulanabilecek
Türkiye'deki birkaç hastaneye verilen ELISA test kitlerinin ilk kullanım alanının, yaklaşık iki aydır Kovid-19 hastalarını tedavi eden asemptomatik sağlık çalışanları olduğunu vurgulayan Özdemir, "Vatandaşlarımıza şu an için bu testleri uygulayamıyoruz. Çünkü üretim sınırlı ve fiyatları yüksek. İlerleyen dönemlerde seri üretime geçilmesi ve fiyatının düşmesi halinde vatandaşlara da uygulanarak, il veya ülke düzeyinde toplum taraması yapılarak kaç kişinin hastalığı geçirdiği oransal olarak hesaplanabilir." dedi.
ELISA testlerinin, üç farklı kullanım amacı olduğunu bildiren Özdemir, şu bilgileri aktardı:
"Birincisi sağlık personeline bu testten uygulayarak, bağışıklık ve geçirgenlik durumlarını anlamaya çalışıyoruz. İkinci olarak plazma tedavisinde yani Kovid-19'u geçiren kişiden, hasta kişiye nakil edilecek antikor düzeyini saptamak için kullanıyoruz. Son olarak da çok güçlü koronavirüs belirtileri olan kişilerin, PCR zincir denilen Polimeraz Zincir Reaksiyonu testiyle hastalığın ispat edilememesi durumunda kullanılıyor."