Konya’da kış hazırlıkları başladı. Kentin birçok noktasında bahçelere kurulan büyük kazanlarda domatesler kaynatılıyor, salça yapılıyor. Geleneksel salça yapımı, özellikle 40 yaş üstü kuşakların hala yaşattığı bir kış hazırlığı olarak dikkat çekiyor.
Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Soylu, “1970’li yıllar doğumlular bu konuda herhalde son jenerasyon gibi. Z kuşağının bu konulara ilgisi yok denecek kadar az. Böyle olunca üreticilerin en büyük alıcısı fabrikalar oluyor” diyerek değişen alışkanlıklara dikkat çekti.
SALÇA NASIL YAPILIYOR?
Geleneksel yöntemlerde önce yıkanan ve ayıklanan domatesler iri parçalar halinde doğranıyor. 5-6 gün güneşte bekletilen domatesler sonra elden geçirilip eziliyor ve posasından ayrılıyor.
Kaynama sırasında oluşan suyun buharlaşmasıyla kıvamı artan domates püresi, tuz eklenerek güneşte ya da ocak üzerinde saatlerce kaynatılarak koyulaştırılıyor. Elde edilen salça, kavanozlara doldurulup kış boyunca sofraları süslemek üzere hazırlanıyor.
KÜLTÜRDEN SOFRAYA
Eskiden her evde yapılan salça, artık fabrikasyon ürünlerle yer değiştirdi. Salça sadece bir yiyecek değil, aynı zamanda bir kültür ve dayanışma geleneğiydi. Komşular bu dönemlerde bir araya gelir, domatesler taşınır, kazanlar yakılırdı. Bu kültür maalesef yeni kuşaklara aktarılamıyor.
Geleneksel salça yapımının azalsa da hala bazı mahallelerde yaşatıldığı Konya’da, ev yapımı salça hem sofralara lezzet katıyor hem de geçmişin izlerini bugüne taşıyor.