Konya’daki obruklar, uluslararası bilim insanlarının da ilgisini çekmeye devam ediyor. ABD’nin Kentucky Üniversitesi Yer Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi ve hidrojeoloji uzmanı Prof. Dr. Alan Fryar, Amerika Jeoloji Derneği’nin desteklediği "Thompson Lecture Tour" programı kapsamında Konya Teknik Üniversitesi’nin davetiyle Türkiye’ye geldi.
Ziyareti kapsamında Karapınar ilçesindeki obruk oluşumlarını yerinde inceleyen Prof. Dr. Fryar’a, arazi çalışmalarında Konya Teknik Üniversitesi Obruk Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, Dr. Öğr. Üyesi Hatice Ünal Ercan ve Araştırma Görevlisi Alper Dülger eşlik etti.
Obrukların, çözünür kayaçlar olan kalker zeminlerde oluştuğunu kaydeden Fryar, “Türkiye'de olduğu gibi Amerika'da da benzer örneklerle karşılaşıyoruz. Ancak Konya’daki obruklar daha dramatik ve dikkat çekici. Yer altı suyunun kontrolsüz kullanımı, su seviyesinin ciddi şekilde düşmesine ve bu da yüzeydeki yapıları savunmasız bırakıyor. Faylanma ve tarımsal sulama gibi insan faaliyetleri, bu süreci daha da hızlandırıyor” değerlendirmesinde bulundu.
ABD’nin Florida eyaletinde de benzer sorunların yaşandığını belirten Fryar, şunları söyledi:
“Florida'da kalker zemin üzerinde yoğun tarım faaliyetleri var ve burada da obruklar görülüyor. Fakat Konya’daki durum daha karmaşık ve çarpıcı. Buradaki obruklar, geçmiş volkanik faaliyetlerin yanı sıra günümüzdeki sulama amaçlı yer altı suyu çekimleriyle ilişkili. Bu, aslında küresel bir sorun.”
Asitli suların kalker kayaçlarda oluşturduğu çözünme ve boşluklar, Fryar’a göre doğal süreçlerle oluşsa da, insan etkisiyle çok daha hızlı gelişiyor. Fryar, bir kaya parçası üzerinde gerçekleştirdiği örnekle, suyun içindeki karbondioksitin kalkeri nasıl erittiğini de anlattı.
Konya Teknik Üniversitesi yetkilileri ise Fryar’ın bilimsel katkılarının ve saha değerlendirmelerinin, bölgedeki obruk araştırmalarına yeni bir perspektif kazandırdığını ifade etti.