Bir Kurban Bayramı akşamıydı. Konya'nın Selçuklu ilçesi Kerkük Caddesi'nde bulunan Zümrüt Apartmanı, 2 Şubat 2004'te büyük bir gürültüyle çöktü.
Bayram sevincini hüzne boğan olayda, itfaiye ve arama-kurtarma ekipleri ile vatandaşlar, günlerce süren çalışmalarla enkaz altındakileri çıkarmaya çalıştı.
ZÜMRÜT MUCİZELERİ
Yaşanan faciada birçok kişi çocuğunu, eşini, anne ve babasını kaybederken, çökme anından 138 saat sonra kurtarılan Muhammet Kalem ile 157 saat sonra çıkarılan Yasemin Yaprakçı, "Zümrüt'ün mucizeleri" olarak hafızalara kazındı.
17 YIL SONRA BALKONDAN DÜŞÜP ÖLDÜ
Eğitim semineri için gittiği Antalya’da epilepsi nöbeti geçirip balkondan düşen Muhammet Kalem, Zümrüt Faciasından 17 yıl sonra; 27 Ekim 2021 tarihinde hayatını kaybetti. Konya’da dualarla son yolculuğa uğurlanan Kalem’in eşi ve yakınları, büyük acı yaşadı.
YERİNE 10 KATLI BİNA YAPILDI
Faciada hayatını kaybeden 93 kişi anısına anıt veya yeşil alan yapılması önerilen binanın bulunduğu alana, 2015 yılında 10 katlı, içinde stüdyo dairelerin bulunduğu yeni bir bina yapıldı.
ACILARI HATIRLAMAK İSTEMEDİLER
Hisseleri bulunan mağdur ailelerden kimisi acı günleri tekrar hatırlamamak için dairesini kiraya verirken kimisi de sattı. Yeni hayatların kurulduğu dairelerden hiçbirinde o faciayı yaşayan aileler kalmıyor.
HESAP VERDİLER
Türkiye'yi yasa boğan faciada yaklaşık 9 gün süren enkaz kaldırma işlemlerinin ardından yasal süreç başlatıldı, başta müteahhit olmak üzere diğer sorumlular hakim karşısında hesap verdi.
Konya 3. Ağır Ceza Mahkemesinde 2007'de görülen davada, tutuksuz yargılanan sanıklar müteahhit Ali Vedat Kaya 5 yıl, taşeron İsmail Hakkı Canlıer 4 yıl, proje sorumlusu Halil İbrahim Elliiki 2 yıl, 3 belediye görevlisi ise 2'şer yıl hapis cezasına çarptırıldı.
ZÜMRÜT FACİASI DERS OLDU
Başta Konya olmak üzere tüm ülkeyi yasa boğan Zümrüt Apartmanı faciası büyük ders oldu. Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan bizzat Konya’ya gelerek arama kurtarma çalışmalarını yerinde inceledi. O dönem yapı denetim ve müteahhitlik yasalarında var olan boşluklar yeni facialar yaşanmaması için süratle revize edildi. Yapı denetimleri sıklaştırıldı.
ELAZIĞ VE İZMİR DEPREMİNDE KAYIPLAR ARTABİLİRDİ
Binalardaki yapı denetimin sıkılaştırılması ve Zümrüt faciasından ders çıkartılması yeni faciaları önledi. Son 16 yılda yapılar depreme dayanıklı hale getirildi. Kentsel dönüşüm yasaları çıkartılarak ülke bir baştan bir başa yenilenme ve dayanıksız binalardan kurtulma seferberliğine girdi. Elazığ Hastanesi yapı denetim önlemlerinin en belirgin örneğini teşkil etti. Hastane zemininde bulunan 872 deprem izolatörü sayesinde 6.8 şiddetindeki deprem 3.1 şiddetinde hissedildi.
Zümrüt faciası sonrası yapı denetimdeki tavizsizlik, muhtemel faciaları önledi. Devlet bütün bu önlemlere ve sıkı denetimlere ek olarak, toplu konut hamleleriyle daha dayanıklı yapılara da örnek oldu.
BAKAN KURUM İLE BİRLİKTE TEDBİRLER VE DENETİMLER DAHA DA ARTTI
Murat Kurum’un Çevre ve Şehircilik Bakanlığı görevine gelmesiyle birlikte yapı denetimleri daha da arttı, milyonlarca metrekare alana tekabül eden inşaat denetimlerini yapan yapı denetim kuruluşlarından, işlemlerinde aykırılık tespit edilenler cezasız bırakılmadı.