Türkiye’nin önemli tarım alanlarından olan Konya Kapalı Havzası, KOP İdaresi tarafından 2018 yılında pilot uygulamalarla hayata geçirilen ‘Sulama Kooperatifler için YAS Sahalarında Su ve Enerji Kullanımının Araştırılması ve Verimliliğinin Artırılması Projesi’ ile yıllık yüzde 25’lere varan enerji tasarrufu sağlayacak. Sürdürülebilir tarım, su kaynaklarının verimli kullanımı ve düşük girdi maliyetleri ile üretici kazanacak.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına bağlı Konya Ovası Projesi (KOP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, bölgenin sürdürülebilir ve katma değeri yüksek tarımsal faaliyetlerinin artırılması için önemli projeleri hayata geçiriyor. Türkiye yüzölçümünün yüzde 12’sini, ülkenin toplam tarım alanlarının ise yüzde 19’unu oluşturan ve Konya, Aksaray, Niğde ve Karaman’dan oluşan Konya Kapalı Havzası (KKH) için Konya ve Niğde’de sürdürülen pilot uygulamaları, bölge çiftçisi için önemli bir enerji tasarrufunun müjdesini veriyor.
“Yüzde 25’i Bulan Enerji Tasarrufu Sağlanacak”
KKH illerindeki üreticilerin tarımsal faaliyetlerinde büyük oranda yeraltı su kaynaklarını kullandığını, bunun da yüksek elektrik enerjisi tüketim maliyeti olarak çiftçiye, dolaylı olarak da tüketiciye geri yansıdığını ifade eden KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanı Mahmut Sami Şahin, tarımsal faaliyetlerde enerjiyi verimli kullanarak tasarrufun sağlanması, enerji yönetimi, Yeraltı ve Yerüstü Su Kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı amacıyla, İdare tarafından 2018-2019 yılları arasında Niğde’nin Bor İlçesi Aliyer Sulama Kooperatifi ile Konya’nın Çumra İlçesinde bulunan Alibeyhüyüğü Sulama Kooperatiflerinde Akıllı Pompa Sulama Sistemlerinin pilot uygulamasının başlatıldığını belirterek, yapılan değerlendirmeler neticesinde pilot uygulamanın Konya Kapalı Havzasının tamamında uygulanması halinde 82,5 milyon kilovatsaat elektrik enerjisi tasarrufu yapılabileceğini, maddi karşılığının ise 2020 yılı elektrik fiyatları baz alındığında 79 milyon TL’yi bulacağını ve kooperatif bazında başlatılan pilot uygulamaların şahıs bazlı sulama sistemlerinde de dönüşümleri beraberinde getireceğini söyledi.
Alibeyhüyüğü Sulama Kooperatifi KOP TEV1 sahasında kurulan Akıllı Pompa Sistemini yerinde inceleyen KOP Başkanı Şahin, yakın mesafede yüzde 18 uzak mesafelerdeki sulama faaliyetlerine ise yüzde 29’ları bulan enerji tasarrufunun umut verici olduğunu belirterek; “Proje ile kuyulardaki verimi düşük olan pompa motoru, elektrik tesisatı değişimi, doğru sulama borularının belirlenmesi, sistemin daha sağlıklı ve ekonomik çalışmasını yönetecek kontrol ünitesi ve suyun kontrolünü sağlayacak debimetre eklentisi ile enerjiden tasarruf, yüksek kullanıma bağlı maddi cezalar ve pompa kontrolü için kullanılan işçilik masraflarından tasarrufu amaçlanmaktadır” dedi.
“Projenin sürdürülebilirliği yıl sonunda kesinleşecek”
YAS’da Su ve Enerji Revizyonu Projesinin ARGE aşamasından uygulama safhasına geçtiğini, 2021 yatırım tutarının 1 milyon 875 bin TL olduğunu ifade eden Başkan Şahin, “Konya ve Karaman illerindeki faaliyetler Mevlâna Kalkınma Ajansı (MEVKA) üzerinden yürütülecek. Yapılan ilk inceleme ve araştırma sonuçlarına göre Çumra Alibeyhüyüğü kooperatif sahasında 110, Bor Aliyer Sulama Kooperatif sahasında ise 7 kuyunun verimlilik analizi çıkarıldı. Ortalama yüzde 25’leri bulan enerji maliyeti tasarrufu bölge çiftçisi için çok önemli bir kazanım olacak. Akıllı Pompa sistemi sadece enerji tasarrufu sağlamıyor, yanı sıra kuyuda ki suyun durumuna göre devreye girerek motorun yanmasını önlüyor. Suyun miktarı ve durumuna göre motor gücünü ayarlayarak motorun daha az enerji harcamasını sağlıyor. Ayrıca pompaların reaktife girmesini engelleyerek pompa kontrolü için kullanılan personel masraflarını ortadan kaldırıyor. MEVKA eliyle yürütülecek proje ile Alibeyhüyüğü Sulama Sahasında belirlenen 29 kuyu yıl içerisinde Akıllı Pompa Sistemlerine dönüştürülecek. Zaten su kısıtı bulunan bölgemizde son yıllarda yaşanan iklim değişikliğine bağlı yağış rejimindeki azalmalar ve yetiştirilen ürün çeşidine göre sulama durumu da göz önünde bulundurularak, Kasım ayına kadar süren sulama sezonu bitiminde revize edilen kuyulardan elde edilecek veriler uzman ekipler tarafından analiz edilecek” diye konuştu.