AK Parti Grup Başkanvekili Mahir Ünal, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, daha önce 5'inci Yargı Paketi olarak TBMM'ye geleceğini ifade ettiği kanun teklifinin detaylarını, Meclis'te gazetecilerle paylaştı.
Yargı Reformu Strateji Belgesi'nin 2019'da, İnsan Hakları Eylem Planı'nın ise Mart 2021'de kamuoyuna açıklandığını hatırlatan Ünal, bugüne kadar 4 yargı paketini TBMM'de yasalaştırdıklarını söyledi.
Ünal, 8 ayrı kanunda değişiklik yapan İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi'nin, 54 maddeden oluştuğunu bildirdi. Ünal, teklifte, teknolojiyi dikkate alarak icra ve iflasta elektronik satışın düzenlenmesi ile uzun süredir kamuoyunun gündeminde olan çocuk teslimine ilişkin, çocukların icranın konusu olmaktan çıkarılmasını içeren hükümlerin bulunduğunu anlattı.
"Hacizli malın mezat salonlarında satışı kaldırılacak"
İcra ve İflas Kanunu'nda yapılması öngörülen değişikliklerle, alacaklı ve borçlu arasındaki hassas menfaat dengesinin daha güçlü şekilde korunmasını ve bu sürecin daha hızlı, daha az masraflı şekilde yürütülmesini sağlamayı amaçladıklarını belirten Ünal, "İcra sistemimizde mevcut olan hacizli malın mezat salonlarında satışına ilişkin uygulamayı kaldırıyoruz." dedi.
Hacizli malın satışında önce elektronik ortamda pey sürüldüğünü ancak sürecin tamamlanmasının, mezat salonlarında yapılan satışla mümkün olduğunu hatırlatan Ünal, bu şekilde satış nedeniyle uygulamada pek çok şikayetin dile getirildiğini aktardı.
Ünal, kanun teklifiyle, bilişim sisteminin ve teknolojinin geliştiği günümüzde, mezat salonlarındaki ihaleden vazgeçileceğini ve sürecin elektronik ortamda başlatılıp bitirileceğini, böylece hacizli malın değerinde satılacağını kaydetti.
Artık internete erişimin olduğu her yerde, dileyen kişinin, dilediği yerden elektronik satışa dahil olabileceğini anlatan Ünal, "Mesela Van'da oturan biri Edirne'den araç satın alabilecek. Mallar, lisanslı yediemin depolarında güvenle tutulduğu için tereddüt yaşanmadan bu alım gerçekleştirilebilecek. İhaleye katılım sayısının fazla olması sebebiyle alınan mallar rayiç değerinden satılabileceği için borçlunun da malı elden değerinde çıkmış olacak." bilgisini verdi.
Bir başka önemli düzenlemenin ise borçluya hacizli malını satabilme imkanı tanınması olduğunu açıklayan Ünal, borçlunun, bu sayede hacizli malını, cebri satış yerine, kendi rıza ve ihtiyarıyla dilediği kişiye satabileceğini ifade etti.
Ünal, icra sistemiyle ilgili bir başka önemli sorunun ise ihalenin feshi talebinin kötüye kullanılması nedeniyle alacaklı, borçlu ve ihale alıcısının sistem içinde mağdur olduğunu anımsatarak, "Bunu da ortadan kaldırıyoruz. Milli servet olan bu araçların oralarda birikmesine yol açan mekanizmadaki aksaklıklar tespit edilerek, hızlıca ihaleden satın alanlar tarafından tekraren kullanılmasını sağlayacak düzenlemeleri getiriyoruz." diye konuştu.
89 yıllık uygulama kaldırılacak
Kanun teklifinde yer alan önemli konulardan birinin de kamuoyunda "çocuk haczi" olarak da ifade edilen çocuk teslim usulüne yönelik düzenleme olduğunu belirten Ünal, şöyle devam etti:
"1932'den beri uygulanan çocuk teslimine veya çocukla kişisel ilişki kurulmasına dair ilam veya tedbir kararlarının yerine getirilmesine ilişkin usul, icra sistemi dışına çıkarılacak ve Çocuk Koruma Kanunu kapsamına alınacak. Çocuk teslimi ve kişisel ilişki kurulmasına dair işlemlerde öncelikli olarak çocuğun örselenmemesini ve o yaşta bir çocuğun herhangi bir polis zoru ya da müdahalesiyle yüz yüze gelmemesi ve bir travma yaşamaması bizim için öncelikli. Çünkü bu, çocuğun ruhsal ve bedensel gelişim sürecinde son derece önemli. Çocuğun; annesini, babasını veya akrabalarını görmek en temel hakkı. Teklifle, bu hakkın yerine getirilmesindeki usul ve esaslar yeniden düzenlenecek. Böylece çocuk teslimine veya çocukla kişisel ilişki kurulmasına ilişkin görev icra dairelerinden alınacak ve Adalet Bakanlığının hizmet birimi olan Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Dairesi Başkanlığına tevdi edilecek."
"Çocuk teslim merkezleri hayata geçirilecek"
AK Parti Grup Başkanvekili Ünal, çocuk teslimine veya çocukla kişisel ilişki kurulmasına dair işlemlerin, çocuğun üstün yararı gözetilerek psikolog, pedagog, sosyal çalışmacı, çocuk gelişimci ve rehber öğretmen gibi uzmanlar eliyle gerçekleştirileceğine işaret ederek, şunları kaydetti:
"Çocuğun anne veya babasıyla görüştürülmesine ilişkin işlemler ise ücretsiz hale getirilecek. Bu kapsamda artık harç alınmayacak ve yapılacak tüm masraflar, devlet bütçesinden karşılanacak. Çocuk teslimine veya çocukla kişisel ilişki kurulmasına dair işlemler, çocuğun örselenmesine neden olmayacak şekilde okul ve kreş gibi mekanlarda gerçekleştirilecek. Dolayısıyla çocuk teslim merkezleri hayata geçirilecek. Çocuğun ailesiyle görüştürülmesinde uygulanan zor kullanma usullerinin tamamı kaldırılacak. İlam veya tedbir kararlarının icra marifetiyle zorla yerine getirilmesi sırasında zaman zaman istenmeyen görüntüler ortaya çıkmakta, bu durum hem kamuoyunun vicdanını hem de çocuğun bizzat varlığını örseleyen bir durum ortaya koymaktaydı. Bunu da ortadan kaldırıyoruz. Çocuk teslimi veya çocukla kişisel ilişki kurulmasına dair ilam veya tedbir kararının yerine getirilmesini engelleyenler disiplin hapsiyle cezalandırılacak. Kişisel ilişki kurulmasına dair karara aykırı davranılmasının önlenmesi amacıyla kişisel ilişki kurulmasına dair kararın gerekleri yerine getirilmezse, çocuğun menfaatine aykırı olmamak kaydıyla velayet hakkı değiştirilebilecek. Bu husus kişisel ilişki kurulmasına dair kararda taraflara ihtar edilecek."
"Çocuk, icranın konusu olmaktan çıkarılacak"
Bir gazetecinin, "velayet hakkının değiştirilmesi" konusundaki sorusuna Ünal, şöyle karşılık verdi:
"Mevcut uygulamada velayetin üzerinde bulunduğu ebeveyn, çocuğun, diğer ebeveyn tarafından görülmesine izin vermiyorsa çocuk, görüşme süresi ve mahkeme kararının hayata geçirilmesi için polis zoruyla alınıp, icra eliyle diğer ebeveyne veriliyordu. Yeni düzenlemeyle çocuk teslim merkezine getirilmesi, gün ve saati ile bildiriliyor. Eğer çocuk, teslim merkezine getirmezse burada tutanak tutuluyor ve bu tutanak, ilgili mahkemeye tevdi ediliyor. İlgili mahkemede bu durumda, disiplin hapsi ya da velayetin değiştirilmesini yeniden değerlendirip karara bağlıyor. Burada çocuğun icranın konusu olmaktan çıkarılıp, Çocuk Koruma Kanunu çerçevesinde psikolog, pedagog, sosyal çalışmacı gibi profesyoneller eliyle artık bu sürecin yürütülmesi hedefleniyor."
İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi'nin, bu hafta komisyon aşamasının tamamlanarak, gelecek hafta TBMM Genel Kurulu gündemine gelmesini planladıklarını vurgulayan Ünal, "İnsan Hakları Eylem Planı kapsamında diğer yargı paketleri de bundan sonraki süreçte Meclis gündemine gelmeye devam edecek." dedi.