İstanbul saldırısı ve PKK dezenformasyonu
Sosyal medyada Türkiye’de ve yurt dışında bazı kullanıcılar, Somalili bir kadının, İstanbul’da 13 Kasım 2022’de gerçekleşen terör saldırısının faili olarak yakalanan Ahlam Al Bashir’in kız kardeşi olduğunu ve saldırıyla ilgisi olmadığını söylediğini iddia etti.
SON DAKİKA
— Netewî (Dildar Dylan) (@prehumain) November 15, 2022
İstanbul'da yakalanan "bombacı" kadının ablası:
"Kardeşim Somali'den Türkiye'ye gitti. İstanbul'da yaşıyor. Patlamayı kardeşim yapmadı. Onu PKK'li gibi gösteriyorlar. Bu yalandır. PKK'yi tanımıyoruz bile. Başka örgütlerle de bağı yok. Kardeşimi kurban ediyorlar...." pic.twitter.com/V4UPUNwCap
Bir siyahi kadının konuştuğu ve sağ altında İstanbul’daki bombalı saldırının zanlısının fotoğrafının yer aldığı video şu ifadelerle paylaşıldı:
SON DAKİKA İstanbul’da yakalanan “bombacı” kadının ablası: “Kardeşim Somali’den Türkiye’ye gitti. İstanbul’da yaşıyor. Patlamayı kardeşim yapmadı. Onu PKK’li gibi gösteriyorlar. Bu yalandır. PKK’yi tanımıyoruz bile. Başka örgütlerle de bağı yok. Kardeşimi kurban ediyorlar….”
Videonun yer aldığı paylaşım kısa sürede 2 binden fazla etkileşim aldı ancak bazı kullanıcılar konuşan kadının Somalice konuştuğunu ancak iddiadaki ifadeleri kullanmadığını ifade etti.
Twitter’da yaptığımız araştırma sırasında Arapça yapılan bir paylaşıma Somalili bir gazetecinin de tepki gösterdiğini tespit ettik. BBC World video editörlerinden Fahima Al-Saq videodaki kadının, saldırgan olarak yakalanan kişinin kardeşi olduğu yönünde bir ifadesi olmadığını, Türkiye’de yaşayan Somalilileri kimliksiz dolaşmamaları konusunda uyardığını belirtti.
Twitter üzerinden ulaştığımız ve videodaki Somalice konuşmanın İngilizce çevirisini rica ettiğimiz Fahima Al-Saq, Doğruluğu Ne? ekibine konuşmanın tam çevirisini ulaştırdı, biz de Türkçeye çevirdik. Videodaki kişinin ifadeleri şöyle:
“Selam Somalililer; bu siyah kadın, her yerde, İstanbul’da meydana gelen bombalamayla suçlanıyor. Şehrin güvenliği çok sıkı olmasına rağmen, terörist Taksim’e nasıl girmeyi başardı. Kurbanların ve cesetlerinin o kadar çok videosu var ki, yayınlardım ama platform bana izin vermedi. Türkiye’deki Somaliler, lütfen dikkatli olun. Polis evlere girerken bile her yeri arıyor. Kimliğinizi yanınızda bulundurun. Ayrıca ülkenin farklı yerlerinde terörle mücadele ediyorlar. Taksim’de meydana gelen saldırıya kızdıkları için kimlikleri yoksa artık tüm yabancıları sınır dışı edebilirler”.
Somalili Aktivist ve akademisyen Hiba Shookari de videodaki kadının iddia edildiği gibi saldırının zanlısının kardeşi olduğunu söylemediğini, Türkiye’deki Somalililere uyarılarda bulunduğunu belirtti.
Somali diline hakim kişilere konuşmanın çevirisini yaptıran ve iddiayla ilgili bir analiz yayınlayan doğrulama platformu VeSyria.net de videodaki çevirinin uydurma olduğunu, kadının saldırganın ablası olduğu yönünde bir ifadesi olmadığını aktardı.
Twitter’da Somali dili bilen ya da Somalili olan çok sayıda kullanıcı da videoya uydurma çeviri yazıldığını ve iddia edilenin aksine kadının Türkiye’deki yurttaşlarına uyarılarda bulunduğunu ifade etti.
Sonuç olarak videodaki kişinin Somalice konuştuğu ancak İstanbul saldırısı zanlısının kardeşi olduğu yönünde bir ifadesi olmadığı, videoya uydurma çeviri yazıldığı anlaşılmaktadır.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.