Yerküre, yoğunluğu artan orman yangınlarının etkisi altında

ABD Havacılık ve Uzay Ajansının (NASA) "FIRMS" adını verdiği Yangın Bilgilendirme ve Kaynak Yönetimi Sistemi’nin uydu haritasına göre, kırmızı noktalarla gösterilen yangınlar dünyanın birçok yerine yayılmış durumda.

Haritada Kuzey Amerika ve Güney Amerika’nın büyük bölümü, Afrika platosu ve Arap Yarımadası'nın kuzeyi, Avrupa'da Akdeniz kıyıları ile Kuzey ve Doğu Avrupa'nın yangınların etkisinde olduğu görülüyor.

Asya'da ise Hindistan kıyıları, Rusya'nın Sibirya bölgesi, Çin, Malezya, Endonezya ve Okyanusya'da Avustralya'nın doğusu orman yangınlarının etkisinde bulunuyor.

Yangınlar yerkürenin pek çok ormanlık bölgesini kırmızıya boyarken, Türkiye'nin yanı sıra İtalya, İspanya, Yunanistan gibi Akdeniz'e kıyısı bulunan Avrupa ülkeleri de orman yangınlarıyla mücadele ediyor.

AB Komisyonunun orman yangınlarını gösteren acil durum haritasına göre de kıtanın tamamındaki irili ufaklı yangınlar neredeyse Rusya’nın kuzeyine kadar ulaşıyor. Uydu haritasında AB ülkelerinde farklı boyutlardaki yangınların en az 1 haftadır sürdüğü görülüyor.

- İtalya yangınlarla boğuştu

İtalya’nın özellikle güney bölgeleri irili ufaklı çok sayıda orman yangınına teslim oldu.

İtalyan itfaiyesinden yapılan açıklamaya göre, ülkede son 24 saatte 800'den fazla noktada yangın meydana gelirken, itfaiye ekipleri Sicilya'da 250, Puglia ve Calabria'da 130, Lazio'da 90 ve Campania'da 70 yangına müdahale etti.

Yerel basında çıkan haberlerde de Sicilya ve Sardinya adaları ile Kalabriya bölgesinin farklı noktalarında çıkan yangınlar neticesinde binlerce hektar arazinin kül olduğu belirtildi.

Sardinya Adası'nın batısındaki Oristano vilayeti kırsalında 24 Temmuz’da çıkan yangında 20 bin hektar arazi yandı, 1500 kişi tahliye edildi. Bölgede soğutma çalışmaları devam ediyor. Yangınla mücadele için İtalya kendi uçaklarına ek olarak AB ülkelerinden de yangın söndürme uçağı istedi.

Sardinya Özerk Yönetim Başkanı Christian Solinas da yangında oluşan zararı şu an için hesaplamanın mümkün olmadığını belirterek, zararlarının telafisi için merkezi hükümetten acil ekonomik destek talep etti.

- İspanya

İspanya'nın kuzeydoğusundaki Katalonya bölgesinde 26 Temmuz'da son iki yılın en büyük orman yangını yaşandı.

Yerel basındaki haberlere göre, Tarragona bölgesindeki Santa Coloma de Queralt'ta çıkan yangında 1657 hektarlık alan kül olurken, bölgedeki yerleşimlerde bulunan 168 kişi yangın tehlikesi nedeniyle tahliye edildi.

- Yunanistan

Yunan itfaiye yetkilileri ülkede son 24 saatte 58 noktada yangınlar meydana geldiğini bildirdi.

Yangınlar merkezi Patras kenti olan Ahaia bölgesinde, Rodos Adası'nda ve Türk Yunan sınırındaki Sofulu bölgesinde yoğunlaştı.

Yunanistan’da başkent Atina yakınlarındaki Dionisos Belediyesine bağlı Stamata'daki ormanlık alanda 27 Temmuz’da çıkan yangın yerleşim yerlerine sıçradı.

Dionisos Belediyesi yetkilileri, bölgede durumun çok zor olduğunu, ekiplerin müdahalelerine rağmen alevlerin yerleşim birimlerine yaklaştığını kaydetti. Yangının kontrol altına alındığı açıklandı.

- Fransa

Fransa'nın güneyindeki Aude'de ilinde 25 Temmuz'da çıkan yangınında 850 hektar arazi kül oldu, yangın nedeniyle Toulouse ve Narbonne arasındaki kara yolu ulaşıma kapatıldı.

Yangın Fransa, İspanya ve Portekiz'e elektrik ileten hatlarda hasara sebep oldu.

- Portekiz

Portekiz'in güneybatısındaki Monchique şehrinde 17 Temmuz'da meydana gelen orman yangını 2 bin hektardan fazla arazinin yok olmasına yol açtı.

- Romanya

AB üyesi ülkelerden Romanya’nın başkenti Bükreş’in de bulunduğu güney bölgesi ve özellikle Bulgaristan sınırı da kırmızı noktalarla gösteriliyor.

Romanya’nın komşuları Moldova ve Ukrayna’da da orman yangınları sürüyor.

- Avrupa'da da ortalamanın üzerinde kayıp var

Avrupa Orman Yangını Bilgi Sistemi’ne (EFFIS) göre, İtalya’nın yanı sıra Fransa ve Romanya'da da yanan alan bakımından şimdiden 2008-2020 ortalaması geçilmiş durumda.

İtalya’da bu sene 53 bin 797 hektar alan yanarken, 12 yılın ortalaması 40 bin 781 olarak kaydedildi. Fransa’da 22 bin 807 hektar yanarken, önceki yılların ortalaması 9 bin 283’tü. Romanya’da da aynı şekilde bu sene 18 bin 620 hektar alan yanarken, 12 yılın ortalamasının verisinin 16 bin 82 hektar olduğu belirtiliyor.

Aynı sitede, AB üyesi olmayan ülkeler arasında Bosna Hersek’in de 25 bin 583 hektar alanı yangında kaybettiği, bunun 30 bin 199 olan 2008-2020 ortalamasına oldukça yakın olduğu gösteriliyor.

Tunus’ta 17 bin 599 hektar arazi bu sene içinde yanarken bunun, 6 bin 257 hektar olan 12 yıllık ortalamayı çoktan geçtiği kaydediliyor.

- Rusya

Rusya’nın Yakutistan bölgesinde temmuz ayında başlayan yangınları söndürme çalışmaları devam ediyor.

Rusya Federasyonu Federal Orman Ajansından yapılan açıklamada, dün 36 noktadaki yangınların kontrol altına alındığı belirtilerek, "1 Ağustos itibarıyla 217 noktada toplam 837 bin 813 hektar alanda orman yangınları devam ediyor. Yangınların 115’i Yakutistan’da, 51’i ise İrkutsk bölgelerinde bulunuyor." ifadelerine yer verildi.

Bugüne kadar yaklaşık 1,3 milyon hektar ormanlık alanın küle döndüğü bölgede yetkililer acil durum ilan etti.

- ABD ve Kanada

ABD’deki Ulusal Kurumlararası Yangın Merkezinin 1 Ağustos itibarıyla verdiği bilgilere göre, ülkenin kuzeybatısındaki Washington eyaleti ve Idaho'nun kuzeyi ve Montana'nın batısındaki aktif haldeki orman yangınları devam ediyor.

Dün çıkan 7 büyük yangınla ülkede aktif orman yangınlarının sayısı 91'e ulaşırken 1,8 milyon dönümden fazla arazi yangınlarda hasar gördü.

Kanada’da da 2021 içerisinde 4 bin 891 yangın çıktı. Ülkenin önceki 10 yıllık ortalaması 3 bin 753'tü. Yangınlarda 2 bin 758 hektar arazi yandı. Önceki 10 yılda ortalama 1736 hektar arazi yangınlarda hasar gördü.

- Güney Amerika

Brezilya'nın Amazon bölgesini 2019 ve 2020'de etkileyen orman yangınlarının ardından bu yıl da Arjantin'in en önemli doğa varlığı Patagonya bölgesi yangınlarla sarsıldı.

Patagonya'nın kuzeyindeki Rio Negro eyaletinde 7 Mart'ta kara yolu yakınında başlayan yangınlar kuzeye doğru ilerleyerek Atlantik Okyanusu kıyısındaki Buenos Aires'e kadar ulaştı.

- Çin ve Hindistan

Hindistan'da ve Çin'in büyük bölümünde yaz aylarında muson yağışları sayesinde yaz orman yangınlarının kontrol altına alınmasını kolaylaştırıyor. Ancak bu bölgelerde ormansızlaşma bu kez yağış nedeniyle ortaya çıkan sellerin yıkıcı etkisini arttırıyor.

Her iki ülkede de geçen hafta meydana gelen sellerde onlarca kişi hayatını kaybetti.

- Avustralya

2019 ve 2020'da yaz aylarındaki orman yangınlarında 10 milyon hektardan fazla arazinin kül olduğu, bir milyardan fazla vahşi hayvanın hayatını kaybettiği Avustralya ise bu yıl yangınlar bakımından sakin bir yaz geçirdi.

Güney Yarım Küre'de yaz aylarına denk gelen aralık, ocak ve şubat aylarında acil durum çağrıları yarı yarıya azalırken, önceki yıla kıyasla az sayıda arazi yangınlarda tahrip oldu.

Yangınlardan en fazla etkilenen Yeni Güney Galler eyaletinde geçen yıl 5,5 milyon hektar arazi yanarken, bu yıl 31 bin hektar arazi zarar gördü.