Konya Valiliğinden 'Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele' genelgesi

Konya Valisi Vahdettin Özkan imzasıyla 2020/1 sayılı “Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Genelgesi” yayımlandı.

Genelgede, şiddetin en yaygın biçimlerinden biri olan kadına yönelik şiddetle mücadele alanında Konya’da çalışma yürüten kurum ve kuruluşlar ve ilgili tüm tarafların genelgede belirlenen esaslar çerçevesinde ve Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele İl Koordinasyon, İzleme ve Değerlendirme Komisyonu tarafından alınan kararlar doğrultusunda çalışmalarını sürdürmeleri istendi.

GENELGE ŞU ŞEKİLDE:

1) Valiliğimiz ve İlçe Kaymakamlıklarınca;

a) Kadına yönelik şiddetle mücadelede görev alan kuruluşların hizmet sunumunun kolaylaştırılması için personel ve idari kapasiteleri yerel imkânlar dâhilinde arttırılacak, yeterli personel ve araç tahsisi sağlanacaktır.

b) Şiddetle mücadele alanında deneyimli (kuruluş müdürü, sosyal çalışmacı, psikolog, kolluk görevlisi, sağlık personeli vb.) personelin, görev yerinin sık değişmesini önlemek için gerekli tedbirler alınacaktır.

c) “Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele İl Koordinasyon, İzleme, Değerlendirme Komisyonları”nın ildeki üst düzey yöneticilerin katılımı ile düzenlenmesi, etkin sonuçların alınması sağlanacaktır.

d) Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planları, Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Koordinasyon Planı ile Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele İl Eylem Planının ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından etkin uygulanması için düzenli izlenmesi ve değerlendirilmesi sağlanacaktır.

e) "Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele İl Koordinasyon, İzleme, Değerlendirme Komisyonlarının" etkinliğinin ilçe düzeyinde sağlanması için kaymakamlar başkanlığında ilgili kurum amirlerinin katılımı ile düzenli olarak toplanması sağlanacaktır.

f) İl düzeyinde kadına yönelik şiddetin önlenmesinde toplumsal farkındalık ve birlikte mücadelenin sağlanması amacıyla bilinçlendirme ve farkındalık çalışmalarına ağırlık verilecektir.

2) Kolluk Kuvvetlerince;

a) 6284 sayılı Kanun kapsamında kolluk birimlerine gelen mağdura yönelik iş ve işlemler; kişilerin kendilerini rahat hissedebilecekleri, fiziki koşullar olarak uygun ortamlarda bu alanda eğitim almış, tercihen kadın personel tarafından gerçekleştirilecektir.

b) Aile İçi ve Kadına Karşı Şiddet Olayları Kayıt Formu, tedbir kararı alınıp alınmadığına veyahut kişinin tedbir talebi olup olmadığına bakılmaksızın her vaka için eksiksiz şekilde doldurulacaktır.

c) Önleyici tedbir kararı olan şiddet uygulayanların geçmiş suç ve mükerrer şiddet kayıtları kolluk birimleri tarafından analiz edilerek vaka bazlı çalışılacak, riskli durumlarda tedbir kararlarının uygulanması titizlikle takip edilecektir.

d) Koruma tedbirlerinin etkinliği açısından, şiddet mağdurunun daha önce başka şikâyetinin, soruşturma ve/veya davasının bulunup bulunmadığı mutlaka kontrol edilecektir.

e) Süregelen şiddet vakalarının tespit edilmesi halinde şüpheli hakkında mükerrer olaylarla orantılı koruma tedbirlerine başvurulması hususunda yetkili makamların dikkati çekilecektir.

f) Mağdurun hayatî tehlikesinin bulunması halinde, talebinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın 6284 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca geçici koruma altına alma tedbiri de dâhil olmak üzere yaşama hakkının korunmasını sağlamak amacıyla gerekli işlemler yürütülecektir.

g) Hakkında barınma yeri sağlanmasına yönelik karar verilen mağdur, ivedilikle ŞÖNİM’e ulaştırılacaktır. Kadının il içi veya il dışı nakillerinde, ŞÖNİM tarafından talep edilmesi halinde kadına kolluk birimleri tarafından refakat edilecektir.

h) "6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun" ile "2521 sayılı Avda ve Sporda Kullanılan Tüfekler, Nişan Tabancaları ve Av Bıçaklarının Yapımı, Alımı, Satımı ve Bulundurulmasına Dair Kanun"da yapılan değişikliklerle birlikte 6284 sayılı Kanun kapsamında haklarında tedbir kararı verilenlere "tabanca, yivsiz av tüfekleri, spor ve nişan tüfek ve tabancaları" taşıma/bulundurma izni verilmeyecek; önceden verilen taşıma/bulundurma silah ruhsatlarına istinaden tabanca ve tüfekleri olanların haklarındaki tedbir kararı kaldırılıncaya kadar tabanca ve tüfekleri muhafaza altına alınacaktır.

i) 6284 sayılı Kanun kapsamında koruyucu veya önleyici tedbir kararlarının alınması ve yerine getirilmesi aşamasında şiddet mağduru ile şiddet uygulayan arasında uzlaşma ya da arabuluculuk önerilmeyecektir.

j) Adli makamların, 6284 sayılı Kanun kapsamında aldığı tedbir kararlarının, Tebligat Kanununun 2 nci maddesi kapsamında kolluk vasıtası ile tebliğ edilecek ve kararlar ivedilikle yerine getirilecektir.

k) Kadına yönelik şiddet fiilleri nedeniyle tutuklu veya hükümlü bulunan şahısların firar ya da tahliye durumlarında şiddet mağdurlarına yönelik koruyucu/önleyici tedbirler ilgili kurumlarla koordine sağlanarak ivedilikle alınacaktır.

l) Kadın Acil Destek Uygulaması (KADES)’nın il-ilçe düzeyinde vatandaşa duyurulması ve kullanımının sağlanması konusunda gerekli bilgilendirme yapılacaktır.

m) Asayiş alanında görev yapan kolluk görevlilerine, kadına yönelik şiddetle mücadele, erken yaşta ve zorla evliliklerle mücadele gibi konularda düzenli olarak eğitim ve bilgilendirme çalışmaları gerçekleştirilecektir.

n) Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Koordinasyon Planı (2020-2021) doğrultusunda da ŞÖNİM’de 7/24 esasına göre Kadın Kolluk Görevlisi görevlendirilecektir.

3) Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğünce;

a) Kadına yönelik şiddetle mücadele kapsamında Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi ve kadın konukevlerinin kurumsal kapasitesi İl Müdürlüğünün imkânları çerçevesinde artırılarak, gerekli eğitimi almış yeteri kadar personel istihdam edilecektir.

b) ŞÖNİM’lerin, 6284 sayılı Kanunun 14 üncü maddesi doğrultusunda 7/24 esasıyla
çalışması için il düzeyinde gerekli tedbirler alınacaktır.

c) Sosyal Hizmet Merkezleri bünyesinde oluşturulan kadın hizmetleri irtibat noktalarının, 6284 sayılı Kanun kapsamında mesleki müdahale ve izleme sürecinde etkin görev alması sağlanacaktır.

d) Nüfusu 100 binin üzerinde olan il ve ilçe belediyelerinin kadın konukevi açması yönünde gerekli bilgilendirme ve rehberlik çalışmaları yürütülecektir.

e) Yargı mercileri, mülki idare amirleri ve kolluk birimleri başta olmak üzere hizmet birimlerine iletilen tüm başvurularda, şiddet mağduru bireylere hızlı ve kolay erişimin sağlanmasına yönelik gerekli tedbirlerin alınması sağlanacaktır.

f) Kanunun 15 inci maddesi uyarınca yargı mercileri tarafından iletilen Mesleki inceleme taleplerinin karşılanabilmesi için AÇSH İl Müdürlüğü koordinasyonunda, ŞÖNİM ve Sosyal Hizmet Merkezleri arasında gerekli iş bölümü hızla yapılacaktır.

g) 6284 sayılı Kanun kapsamında inceleme gerçekleştirilirken, mağdur ve çevresi bütüncül bir bakış açısıyla değerlendirilecek ve kişi ihtiyaç duyabileceği diğer sosyal hizmet müdahalesi hakkında bilgilendirilecektir.

h) Kadına yönelik ve/veya aile içi şiddet vakalarına müdahale sırasında şiddet mağduru ve/veya şiddete tanıklık etmiş çocuğun durumu 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu çerçevesinde değerlendirilecektir.

i) Barınma ihtiyacı bulunan ve ŞÖNİM tarafından Kanun kapsamında değerlendirmesi yapılan ancak akıl ve ruh sağlığı yerinde olmadığı gözlemlenen veya bedensel engeli nedeniyle sürekli bakıma ihtiyaç duyan engelli kadınlar, 2017/02 sayılı Engelli Bireylerin Acil Yerleştirilmesi Hakkında Genelge gereği bekletilmeksizin durumlarına uygun engelli bakım ve rehabilitasyon merkezlerine yerleştirilecektir.

j) Barınma ihtiyacı bulunan ve ŞÖNİM tarafından 6284 sayılı Kanun kapsamında
değerlendirilmesi yapılan ancak altmış yaş üzeri kadın ya da gebe çocuk olduğu tespit edilen mağdurlar, ivedilikle durumlarına uygun sosyal hizmet kuruluşlarına yerleştirilecektir.

k) Cinsel şiddet mağdurlarına ilişkin kollukta gerçekleştirilecek iş ve işlemlerde ihtiyaç duyulması halinde refakat edilmesi sağlanacak, mevzuatın uygulanmasında aksaklığa mahal vermemek üzere meslek elemanları arasından konuya ilişkin icapçı listesi oluşturularak, mağdurun ikincil örselenmesini önleyici gerekli tedbirlerin alınması sağlanacaktır.

l) İlde şiddet vakasının gerçekleşmesi halinde, vakaya ilişkin yazılı, görsel ve işitsel medya ile internet ortamında çıkan haberler takip edilerek mesleki inceleme başta olmak üzere gerekli işlemler gizlilik ilkesine riayet edilerek gerçekleştirilecek ve hızlı bilgi akışı sağlanacaktır.

m) 6284 sayılı Kanunun uygulanmasında görev alan kurum ve kuruluşlar başta olmak üzere ilgili tüm taraflarla işbirliği içinde kadına yönelik şiddetle mücadele ve yasal mevzuata ilişkin eğitim çalışmaları gerçekleştirilecek, hizmet içi eğitim çalışması gerçekleştirilen ilgili kurumlara gerekli rehberlik sağlanacaktır.

n) İl ve ilçe düzeyinde sosyal hizmet sunumunda görevli tüm meslek elemanları ile Aile Sosyal Destek Programı (ASDEP) personeline, kadına, çocuğa ve aile bireylerine yönelik şiddetle mücadele alanında sistematik hizmet içi eğitim verilmesi sağlanacaktır.

4) İl Sağlık Müdürlüğü ve Sağlık Kuruluşlarınca;

a) Sağlık kuruluşlarına başvuranlardan şiddet mağduru oldukları tespit edilenler hakkında Cumhuriyet Savcılığına ve ŞÖNİM’e ivedilikle bildirimde bulunulacak, bireylere hakları ve başvuru mekanizmaları hakkında bilgilendirme yapılacaktır.

b) Kadına yönelik şiddet sonucu oluşan bulgular eksiksiz teşhis edilecek, şiddet mağduru bireyin ihtiyaç duyduğu tıbbi bakım ve psikolojik destek titizlikle sunulacak, mağdurun örselenmemesi için gerekli tedbirler alınacaktır.

c) Cinsel şiddet mağdurlarına yönelik sağlık kuruluşlarında gerçekleşen tıbbi ve adli muayene sürecinde ikincil travma ve örselenmeyi önleyecek şekilde gerekli tüm tedbirler alınacaktır.

d) 6284 sayılı Kanun kapsamında hakkında 8/6 gizlilik kararı olan mağdurların, sağlık hizmetlerinden yararlanırken herhangi bir gecikme ya da aksaklıkla karşılaşmaması için gerekli tedbirler alınacaktır.

e) Hakkında 6284 sayılı Kanunun 5/1-(h) ve 5/1-(ı) bentleri kapsamında tedbir kararı bulunan şiddet uygulayanın muayene ve tedavi süreci titizlikle takip edilecek ve kişinin tedaviyi reddetmesi veya sürdürmemesi durumları gecikmeksizin Cumhuriyet Savcılığına ve ŞÖNİM’e bildirilecektir.

f) Kadın konukevinden hizmet alan, ancak kimliği yanında olmayan/kayıp olan
mağdurların sağlık hizmetlerinden yararlanması için konukevi tarafından yapılan
bildirim ve beyanlar dikkate alınarak gerekli kolaylık sağlanacaktır.

g) Kadın konukevlerinden hizmet alan şiddet mağduru kadınlar ve beraberindeki
çocukların sağlık hizmetlerine erişiminin kolaylaştırılması, muayene ve tedavilerinde öncelik tanınması, raporların hızlı tanzim edilmesine ilişkin gerekli düzenlemeler yapılacaktır.

5) İl Milli Eğitim Müdürlüğünce;

a) Rehber öğretmenler ve diğer öğretmenler tarafından öğrenci velilerinden şiddete maruz kaldığı tespit edilen kişiler hakkında Cumhuriyet Savcılığına ve ŞÖNİM’e bildirimde bulunulacak; kişilere hakları ve başvuru mekanizmaları hakkında bilgilendirme yapılacaktır.

b) Şiddet öyküsü olduğu yönünde emareler taşıyan bireylere yasal hakları ve başvuru mekanizmaları hakkında bilgilendirme yapılacaktır.

c) Kız öğrenciler başta olmak üzere, tüm öğrencilerin okula devam durumları titizlikle izlenecek, devam sorunu olan öğrenciler tespit edilecek ve sorunun giderilmesi için gerekli işlemler yürütülecektir.

d) İl Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde görevli tüm eğitimcilere kadına yönelik şiddetle mücadele, yasal mevzuat ve başvuru mekanizmalarına ilişkin sistematik hizmet içi eğitimler düzenlenecektir.

e) 6284 sayılı Kanun kapsamında hakkında 8/6 gizlilik kararı olan mağdurlar ve
beraberindeki çocukların, örgün ve yaygın eğitim hizmetlerinden yararlanırken
herhangi bir gecikme ya da aksaklıkla karşılaşmaması için gerekli tedbirler alınacaktır.

f) Okul Aile Birliği vasıtasıyla velilere yönelik aile içi ve kadına yönelik şiddetle mücadele konularında bilgilendirme çalışmaları gerçekleştirilecektir.

g) Halk eğitim merkezlerinde kadınlara yönelik farklı branşlarda kurslar açılması sağlanacak, kayıt ve devam işlemlerinde şiddet mağdurlarına öncelik tanınacaktır.

6) Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünce;

a) ŞÖNİM ve Konukevinden hizmet alan kadınların kayıtları yapılarak iş bulma, mesleki eğitim verme ve iş danışmanlığı hizmetlerinden öncelikle faydalanması sağlanacaktır.

b) Şiddet mağduru kadınlara istihdama katılım ve iş edinmelerine yönelik mevcut kurslar, kontenjanlar ve uygulamalarda öncelik tanıyacak gerekli tedbirler alınacaktır.

c) İl Müdürlüğü bünyesinde görevli personele şiddetle mücadele, yasal mevzuat ve başvuru mekanizmalarına ilişkin sistematik hizmet içi eğitimler düzenlenecektir.

7) Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünce;

a) 6284 sayılı Kanun kapsamında hakkında 8/6 gizlilik kararı olan mağdurlar ve
beraberindeki çocukların, sosyal güvenlik hizmetlerinden yararlanırken herhangi bir gecikme ya da aksaklıkla karşılaşmaması için gerekli tedbirler alınacaktır.

8) İl Göç İdaresi Müdürlüğünce; 

a) 6284 sayılı Kanun kapsamında şiddet mağduru olduğu değerlendirilen yabancı uyruklu kadınların kolluk birimi, adli merciler, sağlık birimleri ve ŞÖNİM’lerde yürütülen işlemleri sırasında gerekli tercüman desteği 7/24 esasıyla sağlanacaktır.

b) Yabancı uyruklu kadınların şiddet mağduru olarak kolluk veya ŞÖNİM'e başvuru
yapmaları durumunda, kaydı kontrol edilerek durumu değerlendirilecektir.

c) Mülteci kadınlara yönelik ŞÖNİM ile işbirliği içerisinde toplumsal ölçekli programlar hazırlanarak yürütülmesi sağlanacak ve değerlendirme çalışmaları yapılacaktır.

d) İl Müdürlüğü bünyesinde görevli personele kadına yönelik şiddetle mücadele, yasal mevzuat ve başvuru mekanizmalarına ilişkin sistematik hizmet içi eğitimler düzenlenecektir.

9) İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğünce;

a) 6284 sayılı Kanunun 8/6 ncı fıkrası kapsamında verilen gizlilik kararlarının mevzuatta yer alan düzenlemeler çerçevesinde kişiye yapılacak tebligatlarda ŞÖNİM’e ait adres bilgilerinin kullanılmasına yönelik işlemler ivedilikle gerçekleştirilecektir.

b) Korunan kişinin nüfus kaydına işlenen gizlilik şerhi, tedbir kararı süresinin sona ermesini takip eden on beşinci gün MERNİS veri tabanından silinecektir.

c) Gizliliğe ilişkin tedbir kararının değiştirilmesi veya kaldırılması halinde nüfus müdürlüğü tarafından gecikmeksizin gerekli işlemler gerçekleştirilecektir.

d) İl Müdürlüğü bünyesinde görevli personele kadına yönelik şiddetle mücadele, yasal mevzuat ve başvuru mekanizmalarına ilişkin sistematik hizmet içi eğitimler düzenlenecektir.

10)İl Müftülüğünce;

a) Kadına yönelik şiddetle mücadele, erken yaşta ve zorla evliliklerle mücadele
konularında farkındalık artırma faaliyetleri gerçekleştirilecek, vaaz ve hutbelerde bu konulara yer verilecektir.

b) Kadına yönelik şiddeti doğuran zihin kalıplarının ortadan kaldırılmasına yönelik sahih dini bilgiler doğrultusunda vatandaşların aydınlatılmasına yönelik etkinlikler düzenlenecektir.

c) İl Müftülüğü bünyesinde görevli personele kadına yönelik şiddetle mücadele, yasal mevzuat ve başvuru mekanizmalarına ilişkin sistematik hizmet içi eğitimler düzenlenecektir.

11) Konya Barosu Başkanlığınca;

a) Şiddete maruz kalan ve şikayetçi olan mağdurların maddi durumlarının yetersizliği halinde baro bünyesinde bulunan Adli Yardım Bürosu tarafından ücretsiz avukat ivedilikle tayin edilecektir.

b) Baro bünyesinde 6284 sayılı Kanun kapsamındaki başvurulara ilişkin ayrı bir adli yardım listesi oluşturulması ve söz konusu mağdurlara konuya ilişkin bilgi ve birikim sahibi ve mümkün olduğu kadar kadın avukatların destek sunmasına ilişkin gerekli tedbirler alınacaktır.

c) Baro bünyesinde görev yapan ve özellikle kadına yönelik şiddet mağdurlarına yönelik sıklıkla hukuki destek ve adli yardım sunan avukatlara yönelik belli aralıklar ile kadına yönelik şiddet, uluslararası ve ulusal mevzuat hükümleri, şiddet mağdurlarına yaklaşım vb. konularda hizmet içi eğitim faaliyetleri gerçekleştirilecektir.

12) Üniversiteler ile Kadın Çalışmalarına ilişkin Araştırma ve Uygulama Merkezlerince; 

a) Kadına yönelik şiddetle mücadele konusunda il düzeyinde detaylı politika oluşturma ve analize imkan sunan akademik araştırma ve çalışmalar gerçekleştirilecek, söz konusu çalışmalarda ilgili kurum ve kuruluşlardan destek sağlanacaktır.

b) Üniversitede eğitim alan öğrencilere yönelik şiddetle mücadele, yasal mevzuat ve başvuru mekanizmaları konularında farkındalık artırıcı çalışmalar planlanacak, ilgili kurumlardan eğitici desteği sağlanacaktır.

c) İlgili kurumlar tarafından gerçekleştirilecek eğitim ve farkındalık çalışmalarına uzman akademisyenlerin katkı ve katılımları sağlanacaktır.

13) Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarınca;

a) 6284 sayılı Kanun kapsamında konukevi ve ŞÖNİM hizmetlerinden yararlanan
mağdurlara yönelik bireyin ekonomik olarak güçlenmesi için gerekli maddi destek
sağlanacaktır.

b) Şiddet mağdurlarının kurumsal hizmet sürecinde oluşan acil ihtiyaçlarının ivedi olarak karşılanmasına yönelik gerekli maddi destek sağlanacaktır.

c) 6284 sayılı Kanun kapsamında hakkında 8/6 gizlilik kararı olan mağdurlar ve
beraberindeki çocukların, sosyal yardım hizmetlerinden yararlanırken herhangi bir gecikme ya da aksaklıkla karşılaşmaması için gerekli tedbirler alınacaktır.

14) Denetimli Serbestlik Müdürlüklerince;

a) Denetimli serbestlik altında bulunan ve madde bağımlılığı olan ve/veya öfke kontrolü konusunda ihtiyaçları olduğu tespit edilen yükümlülere yönelik bireysel ve grup ölçekli programlar hazırlanarak yükümlülerin katılımı ve izlenmesi sağlanacaktır.

b) Denetimli serbestlik müdürlüğü bünyesinde görevli personele şiddetle mücadele, yasal mevzuat ve başvuru mekanizmalarına ilişkin sistematik hizmet içi eğitimler düzenlenecektir.

15)Belediyelerce;

a) 5393 sayılı Belediyeler Kanunu kapsamında nüfusu 100 bini aşan belediyeler konukevi açma sorumluluklarını yerine getirecektir.

b) Kadının güçlenmesine yönelik destekleyici faaliyetler gerçekleştirilecek, kadınların meslek edinmesine yönelik kurs imkanları artırılarak belediye sınırları içerisinde mağdur kadınların kurslara katılımına ilişkin çalışmalar yürütülecektir.

c) Belediyeler tarafından kadına yönelik şiddetle mücadele konularında bilgilendirme sağlanması, farkındalık artırılmasına ilişkin ilgili kurumlarla işbirliğinde ortak çalışmalar gerçekleştirilecektir.

16) Mevlana Kalkınma Ajansınca;

a) Kadına yönelik şiddet ve kadının güçlenmesine yönelik ilgili kurumlar tarafından gerçekleştirilen faaliyetlere teknik ve mali destek sağlanacaktır.