Konu yalan ve Konya olunca malum medya yine saldırıya geçti

Birkaç gündür arka arkaya internet haber sitelerinin bazılarında yayınlanan ve sosyal medyada da kullanılan bir iddia ortalığı karıştırdı.

Haberde, “Tarım ve Orman Bakanlığı'nın yürüttüğü denetimlerde Türkiye'de domuz eti satışının en çok satıldığı şehirler Bursa, Konya, Antalya, Muğla, Balıkesir ve Adana olarak sıralandı.” , “Türkiye genelinde şu ana kadar 7 farklı işletmede domuz eti satışı tespit edildi. Bu işletmelerin dağılımına bakıldığında; Bursa: 2 işletme, Konya: 2 işletme, Antalya, Muğla ve Balıkesir: Her birinde 1'er işletme. Bu verilere göre Bursa ve Konya, domuz eti satılan iller arasında ilk sıralarda yer alıyor.” gibi ifadeler yer alıyor.

GÖSTERDİKLERİ KAYNAK, KENDİLERİNİ YALANLIYOR

Haberlere kaynak olarak gösterilen Tarım ve Orman Bakanlığının gıda güvenliğini tehdit eden firmaları ifşa ettiği resmi web sitesindeki bilgilere bakıldığında, aslında iddianın asılsız olduğu apaçık ortaya çıkıyor.

Çünkü listede “domuz” araması yaptırıldığında, listede 6 değil, 5 ilin yer aldığı görülüyor. Yani Adana listede yer almıyor.

7 farklı işletme ifadesi de yanlış. Bakanlığın listesine göre firma sayısı da 5.

Konya özelinde bakıldığında, Emirgazi ilçesinde bulunan "Muhtar Hanımın Yeri" adlı restoranda, hem Adana köfte ve hem de kebaplarda domuz eti tespit edildiği belirtiliyor.

Tüm bu bilgiler göz önünde bulundurulduğunda; Konya’nın merkezine 137 kilometre uzaklıkta bulunan sadece 7 bin nüfuslu ilçe Emirgazi’deki bir firmada domuz etinin tespit edilmesini, malum çevrelerin farklı amaçla kullanmaya çalıştığı görülüyor ve başlıklar da bu yönde atılıyor.

Çünkü, “Konya” ve “domuz eti” kelimelerini bir araya getirince çok tıklanıp çok etkileşim alacaklarını zannediyorlar.

Tıpkı, zaman zaman gündeme getirilen efsane yalan; “Konya en çok alkol tüketilen şehir” başlığında olduğu gibi.

İşte günümüzde en çok kullanılan yapay zekanın, "Konya'nın en çok alkol tüketilen il olduğu doğru mu?" sorusuna verdiği cevap:

"Hayır, bu bilgi doğru değildir. Konya’nın Türkiye’de en çok alkol tüketilen il olduğuna dair resmi, güvenilir veya güncel bir istatistik bulunmamaktadır. Bu iddia zaman zaman sosyal medyada ya da spekülatif mecralarda gündeme gelse de TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) gibi kurumlar il bazında doğrudan alkol tüketim verisi yayımlamaz.

Konya neden bu tür iddialara konu oluyor?

• Konya, muhafazakâr yapısıyla bilindiği için bu tür iddialar özellikle "tezat" oluşturmak amacıyla sosyal medyada zaman zaman dolaşıma sokuluyor.

• Ancak elde herhangi bir bilimsel dayanak veya resmi veri olmadan bu tür söylemler gerçeği yansıtmaz ve çoğunlukla manipülatif nitelik taşır.

Ne tür veriler var?

• Türkiye genelinde alkol tüketimiyle ilgili veriler TÜİK tarafından yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi gibi kategorilerle yayımlanır; ancak il bazında değil, bölgesel veya ülke geneli bazında veriler açıklanır.

• Tekel ürünleri satışları üzerinden bazı tahminler yapılsa da bu da resmî bir kanaat oluşturmaz çünkü dağıtım yerleriyle tüketim yerleri aynı olmayabilir.

Sonuç:

Konya'nın Türkiye'de en çok alkol tüketilen il olduğu iddiası gerçeğe dayanmamaktadır. Bu tür söylemlerden önce kaynağın güvenilirliğine dikkat edilmelidir. İlgili kurumlar (TÜİK, Sağlık Bakanlığı vb.) böyle bir sıralama yayımlamıyor."

ARTIK KİMSE BU HABERLERE İNANMIYOR

Kimi zaman çok tıklayıp çok izlenme, kimi zaman ise Konya gibi tarihi öneme sahip ve yapısıyla hep övgü alan bir şehri karalama adına yapılan bu haberlere kimse inanmıyor. Vatandaşlar tepkilerini; “Artık gördüğüne inanma dönemi bitti. Herkes her önüne düşen habere inanmıyor. Resmi ya da güvenilir kaynaklardan araştırıp bir bilginin doğruluğuna anında ulaşabiliyor.” sözleriyle dile getiriyor.