Konya’da hububata dört koldan saldırı

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), 2025 yılı Mayıs ayına ait “Fenolojik Değerlendirme – Hububat ve Bakliyatta Yağış, Ekiliş ve Gelişim Analizi” raporunu yayımladı. TMO'nun merkez ve taşra teşkilatındaki teknik personelin sahadan elde ettiği bulgulara dayanan raporda, Konya genelinde hububat tarımını tehdit eden ciddi riskler tespit edildi.

Haber Dairesi muhabirinin rapordan derlediği bilgilere göre; Altınekin ilçesinde pas hastalığı, Konya genelinde bambul zararlısı, Cihanbeyli ve Kulu ilçelerinde ise süne ve akbaşak zararı gözlendi.

Ayrıca, yıl boyunca etkili olan kuraklık ve don olayları, tarımsal üretim üzerinde olumsuz etki bırakmaya devam ediyor.

PAS HASTALIĞI NEDİR, NE ZARAR VERİR?

Pas hastalığı, buğday ve arpa gibi hububatlarda görülen, mantar kaynaklı bir hastalıktır. Bitkinin yapraklarında ve saplarında pas renginde kabarcıklar oluşur. Bu hastalık, fotosentez alanını daraltarak ürün veriminde %50’ye varan düşüşlere yol açabilir. Özellikle yağışlı ve nemli hava koşulları, pas hastalığının yayılmasına zemin hazırlar.

BAMBUL ZARARLISI NEDİR?

Bambul (Zabrus tenebrioides), özellikle başak oluşum döneminde etkili olan ve hububatın yaprak, sap ve başak kısımlarını yiyerek verimi düşüren bir zararlıdır. Larvaları toprağın içinde gelişir, erginleri ise geceleri bitkilere zarar verir. Bambul istilasıyla karşılaşan tarlalarda sürgünlerde kurumalar, başaklarda doluluk kaybı gibi sonuçlar görülür.

SÜNE VE AKBAŞAK TEHDİDİ

Süne (Eurygaster spp.), hububatın sap ve dane yapısına zarar veren ve ürün kalitesini ciddi şekilde etkileyen önemli bir zararlıdır. Özellikle buğday tanelerine beslenme esnasında enzim bırakarak, ekmeklik ve makarnalık kalitesini düşürür, hatta buğdayın un haline getirilmesini engelleyebilir.

Akbaşak ise tıpkı süne gibi hububatın başak kısmına zarar vererek, doluluk oranını düşürür, kalite kaybına neden olur. Özellikle Kulu ve Cihanbeyli gibi büyük tarım arazilerine sahip bölgelerde bu zararlılar ciddi ekonomik kayıplara yol açabilir.

ÇİFTÇİ ZOR DÖNEMDEN GEÇİYOR

Raporda, don ve kuraklığın etkilediği alanlarda yapılan gözlemler, bitkisel gelişmenin zayıf kaldığını, üstüne gelen zararlı istilalarıyla birlikte çiftçilerin üretim maliyetlerini karşılamada zorlandığını ortaya koyuyor. Bu durum, hem ürün veriminde düşüş hem de ülke genelinde gıda arz güvenliği açısından risk yaratabilecek bir tabloya işaret ediyor.

Uzmanlar, üreticilerin erken teşhis, zamanında ilaçlama ve zararlılarla entegre mücadele konusunda bilgilendirilmesi gerektiğini belirtiyor. Tarım ve Orman Müdürlüklerinin ise özellikle bu süreçte tarla kontrollerini sıklaştırması ve hastalık-zararlı ile ilgili erken uyarı sistemlerini devreye alması bekleniyor.