Konya’nın kalbinde 800 yıllık keşif
Konya’da, Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat döneminde inşa edilen surların 120 metrelik bölümü ve 11 metre genişliğindeki Larende Kapısı’nın temeli gün yüzüne çıkarıldı. Yüzyıllardır tartışılan “Konya dış surları”nın varlığı arkeolojik olarak kanıtlandı.
18
Konya'nın Meram ilçesinde yürütülen arkeolojik kazılarda, Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat döneminde inşa edilen kalenin 12 kapısından biri olan Larende Kapısı gün yüzüne çıkarıldı.
28
Konya Büyükşehir Belediyesinin desteği Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle kent merkezinde Müze Müdürlüğünce yürütülen "Konya Dış Kale Sur Hattı ve Larende Kapısı" arkeolojik kazısı geçen yıl başladı.
Merkez Meram ilçesi Sahipata Mahallesi'nde yürütülen kazıda, tarihi kaynaklardaki çizimlerde ve 19. yüzyıl sonlarındaki fotoğraflarda görülen surların ortaya çıkarılması amaçlanıyor.
38
Kazılarda, Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat'ın 1221'de yaptırdığı 3 metre genişliğindeki surların 120 metrelik bölümü ile 11 metrelik bir kapısı gün yüzüne çıkarıldı.
48
11 METRELİK KAPI İLE SURLARIN 120 METRESİ ORTAYA ÇIKTI
Kazı sorumlusu Mehmet Ali Çelebi, kent merkezinde kasım 2024'te başladıkları çalışmalarda önemli bulgulara ulaştıklarını söyledi.
Konya dış sur duvarlarının yaklaşık 120 metrelik kısmının ortaya çıkarıldığını, bu alan üzerinde Larende Kapısı’nın temellerine ulaşıldığını belirten Çelebi, şu bilgileri verdi:
"Yapılan bu çalışmada dış sur hattı tespit edildi. Yaklaşık 120 metrelik kısmı açığa çıkarıldı. Eskiden Larende yokuşu olarak bildiğimiz yerde, Sultan Alaaddin'in devlet bütçesiyle yaptırdığı Larende Kapısı'nın temeli bir bütün olarak açığa çıkarıldı. 11 metre genişliğinde bir kapı. Surlar 3 metre genişliğinde, tamamı toplama taşlardan, sandık duvar tekniği ile yapılmış, içi moloz dolgulu. Dıştan kaplama yapılmış. Hendek kalıntılarına ve köprü ayaklarına ulaştık. Kazı devam etmektedir."
58
MOĞOL TEHLİKESİNE KARŞI İNŞA EDİLDİ
Çelebi, surların yapılma amacının Moğol saldırılarına karşı savunma hattı oluşturmak olduğunu ifade ederek, şunları kaydetti:
"Alaaddin Keykubat, Moğol tehlikesinin hissedildiği bir dönemde şehri korumak için dış sur hattını inşa ettirmiştir. Yaklaşık 4,5 ila 5 kilometre uzunluğundaki bu surlar 1255'te tahrip edilmiş, daha sonra Fatih Sultan Mehmet döneminde onarımlar yapılmıştır. Ancak 1835 yılına gelindiğinde surlar, neredeyse tamamen yok olmaya başlıyor. Avrupalı seyyahların o dönemde yaptıkları çizimler bugün yürütülen kazılarda önemli bir kaynak oluşturdu."
68
YÜZYILLIK TARTIŞMAYA ARKEOLOJİK YANIT
Çelebi, Konya'da uzun süredir tartışılan "dış surların varlığı" konusunun da açıklığa kavuşturulduğuna işaret ederek, "Hendek var mıydı? hangi döneme aitti, şehrin savunması nasıl sağlanıyordu' gibi sorular vardı. Bu soruların cevabını bulabildiğimiz bir arkeolojik kazı yapılıyor. Bu kazı, Selçuklu başkenti Konya'nın tarihi dokusuna ışık tutan en önemli arkeolojik keşiflerden biridir. İsmi bilinen seyyahların anlattığı, çizimleri yapılan kapı, yapılan kazı çalışmasıyla açığa çıkarıldı." diye konuştu.
78
ŞEHRİN DÖRT ANITSAL KAPISINDAN BİRİ
Larende Kapısı'nın şehrin 12 kapısından biri ve devlet bütçesiyle yaptırılan 4 anıtsal kapıdan en görkemlisi olduğunu aktaran Çelebi, "Kapı, Karaman yoluna açıldığı için 'Larende Kapısı' olarak anılmıştır. Kapının ön cephesinde yer alan melek figürleri ve kitabesi, bugün Karatay Medresesi Çini Eserler Müzesi’nde sergilenmektedir. Bu figürler, dönemin taş işçiliğinin en zarif örneklerindendir." ifadelerini kullandı.
Çelebi, yüzyıllardır seyyahların çizimlerinden bilinen Larende Kapısı'nın gün yüzüne çıkarıldığını, Konya’nın Selçuklu kimliğine ait önemli bir yapının varlığı somut biçimde kanıtlandığını sözlerine ekledi.
88
"RESTORASYON PROJELERİ HAZIRLANACAK"
Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay ise kazının, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile yürüttükleri kentin "Darülmülk" kimliğini görünür kılmayı hedefleyen büyük dönüşümün ana ayaklarından biri olduğunu vurguladı.
Kazı çalışmalarının, kentin üzerinde taşıdığı çok katmanlı mirasın bir başka halkasını ortaya koyduğunu dile getiren Altay, "Kazıların önümüzdeki aşamasında hendek (savunma çukuru) tespitine yönelik kazılar gerçekleştirilecek ve sur hattının restorasyon projeleri hazırlanacaktır. Nihai hedefimiz bu alanı Konya'nın açık hava müzesi rotasına dahil ederek hemşehrilerimizin ve ziyaretçilerimizin tarihsel bir yolculuk yapabilmesini sağlamaktır." diye konuştu.
Kaynak:Anadolu Ajansı
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.