Konya tarihine ışık tutuyor

Selçuklu Belediyesi, Konya Müzeler Müdürlüğü ve Necmettin Erbakan Üniversitesi’nin işbirliği ile tarihi Gevale Kalesi’nde yürütülen kazı çalışmaları yaz dönemi için kısa bir aranın ardından yeniden başladı. Konya'nın batısında yer alan ve Selçuklu’nun yanı sıra birçok tarihi dönemin önemli kalelerinden biri olan Gevale Kalesi, yapılan çalışmaların tamamlanmasıyla Konya turizmine canlılık sağlayacak.

NEÜ Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı ve Kazı Ekibi Başkanı Prof. Dr. Ahmet Çaycı’nın öncülüğünde gerçekleştirilen çalışmalar titizlikle yürütülüyor. Çalışmalar sırasında Roma döneminden başlayarak, Bizans, Selçuklu ve Karaman Beyliğine ait çok sayıda mimari kalıntı ve küçük objelerden oluşan buluntular gün yüzüne çıkartıldı.

“Selçuklu Döneminin savunma amaçlı en iyi klelerinden birisidir”

Gevale kalesinde yürütülen arkeolojik kazı çalışmalarıyla ilgili detaylı bilgi veren NEÜ Güzel Sanatlar Fakültesi ve kazı ekibi başkanı Prof. Dr. Ahmet Çaycı, Gevale Kalesinin stratejik amaçlı bir yer olduğunu vurguladı. Çaycı, konuşmasında Selçuklu döneminin muhafaza edilen savunma amaçlı en iyi kalelerden biri olduğuna dikkat çekti.

“Bütün buluntular Konya Müzeler Müdürlüğüne teslim edilmiştir”

Arkeolojik kazı çalışmalarının 2012 yılından buyana Selçuklu Belediyesi, Konya Müzeler Müdürlüğü ve Necmettin Erbakan Üniversitesi işbirliğinde sürdüğünü ifade eden Prof. Dr. Ahmet Çaycı, Gevale Kalesindeki çalışmaların yüzey araştırması ile başladığını, sonra kazı çalışmalarına geçildiğini, ortaya çıkan mekanların tamamının el emeği göz nuru çabaların bir ürünü olduğunu söyledi.

Ortaçağ ve Selçuklu başta olmak üzere Karamanoğlu dönemi, daha geriye gidildiğinde Bizans ve Roma dönemine kadar giden mimari buluntuların ve küçük objelerin Gevale Kalesinde yapılan çalışmalar sonucu elde edildiğini ifade eden Çaycı, temin edilen bütün ürünlerin Konya Müzeler Müdürlüğüne teslim edildiğini kaydetti.

2019 yılı itibariyle yapılan çalışmalara da değinen Prof. Dr. Ahmet Çaycı, yine ismi geçen üç kurumun koordinasyonunda müşterek faaliyetlerin devam ettiğini ifade ederek şunları söyledi:

“2019 yılı Ağustos ayının başından itibaren arkeolojik kazı çalışmalarımıza başladık. Çalışmalarımız başarılı bir şekilde bütün hızıyla devam etmektedir. Şu an 16 işçi, öğrencilerimiz ve kazı ekibinden oluşan teknik grupla çalışmalarımız sürüyor. Burası savunma amaçlı olarak kullanılan Selçuklu döneminin en iyi kalelerinden birisidir. Buna birde Selçuklu ilçe sınırları içindeki Sille'yi dahil ettiğimiz zaman Sille, Ak Manastır ve Gevale Kalesinden oluşan üçlü tarihi mekanların Konyalıların uzun vadede hizmetine sunulacak olması bizim açımızdan ayrı bir önem taşımaktadır. Bu çalışmalarımız özverili bir şekilde devam edecektir” dedi.

GALERİ İÇİN TIKLAYIN

“Gevale Kalesi üzerinde çok çetin savaşlar gerçekleşmiştir”

Necmettin Erbakan Üniversitesi Türk İslam Sanatları ve Arkeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Dr. Zekeriya Şimşir de Gevale Kalesinde kazı çalışmaları sırasında bulunan mimari buluntulara değindiği konuşmasında şunları söyledi:

"Burada çok sayıda mimari buluntular içinde küçük objelerde elde edildi. Bu buluntular içinde Karamanoğlu dönemine ait alçı süslemeler en başlıca buluntulardır. Bunun yanısıra çini buluntular da var. Sırlı ve sırsız seramikler, madeni eserler içinde ok uçları çeşitli savaş malzemeleri, çive ve benzeri malzemeler, cam bilezikler, az sayıda da olsa tesera dediğimiz geniş mozaik alanlara ait küçük buluntuları burada zikredebiliriz. Burada çeşitli savaşlar gerçekleştiği için özellikle Karamanoğlu ile Osmanlı mücadelesi arasında Osmanlıların Karamanoğluna son darbeyi vurduğu Gevale Kalesi çok tahrip edilmiştir. Daha sonraki dönemlerde ise tabiat şartları ve insan eliyle yapılan tahribatlar neticesinde burada ciddi anlamda kültür varlıkları tahrip edilmiştir” 

Tarih yeniden gün yüzüne çıkıyor

Tarihe ışık tutacak birçok tarihi eserin çıkarıldığı kazı çalışmalarında en önemli buluntular arasında Bizans, Selçuklu ve Karamanoğlu dönemine ait birçok yaşamsal verilere ulaşıldı. Selçuklu sultanlarının Gevale Kalesinde ikamet ettiklerini belgeleyen önemli kanıtlar bulunuyor. Ortaçağın en önemli buluntuları arasında yer alan cam bileziklerin çok sayıda bulunması Kalenin önemli bir sığınma mekânı olduğunu gösteriyor.

Selçuklu Belediyesi’nden bir turizm hamlesi daha

Selçuklu Belediyesi, Konya Müzeler Müdürlüğü ve Necmettin Erbakan Üniversitesi’nin iş birliği ile 2012 yılında yüzey araştırması ile başlayan Gevale Kalesi arkeolojik kazı çalışmaları, 2013 ve 2014 yıllarında tapınak bölgesi, çeşitli kaya oyma mekanlar ve sarnıçların ortaya çıkarılması ile devam etti. 2015 tarihinden itibaren de Gevale’nin zirvesinde yoğunlaşan kazı çalışmaları 30 kişiden oluşan kazı ekibiyle bu yılda devam ediyor. Büyük ve Küçük Gevale olmak üzere ikiz tepelerden oluşan Gevale’de kazı çalışmaları 1700 metre yüksekliğindeki Küçük Gevale’de gerçekleştiriliyor. Kazı ve restorasyon çalışmalarının tamamlanmasının ardından yapılacak çevre düzenlemesi ile Roma, Bizans, Selçuklu, Karamanoğlu ve Osmanlı döneminde de kısmen kullanılmış olan ve kültür ve tarih açısından son derece önemli bir alan, Konya turizmine kazandırılmış olacak.

"Gevale Kalesinin tarihimizde büyük önemi var"

Selçuklu Belediyesi tarafından desteklenen arkeolojik kazı çalışmaların tamamlanmasıyla Konya turizmi açısından önemli tarihi varlıkların günyüzüne çıkacağını ifade eden Selçuklu Belediye Başkanı Ahmet Pekyatırmacı, Haçlı ve Bizans akınlarına karşı Selçuklu Sultanları tarafından aktif olarak kullanılan Gevale Kalesinin bulunduğu 1700 rakımlı zirvede çalışmaların titizlikle yürüdüğünü kaydetti. Selçuklu sultanlarının Gevale Kalesinde ikamet ettiklerini belgeleyen önemli kanıtların bulunduğunuve kazı çalışmalarının 2012 yılından itibaren titizlikle yürütüldüğünü ifade eden Başkan Pekyatırmacı, Selçuklu Belediyesi olarak tarihe ışık tutacak önemli bir çalışmaya daha destek olmaktan dolayı mutlu olduklarını ifade etti.