TOKİ Sosyal Konut evleri satılabilir mi, kiralanabilir mi, emlakçılar başvuru yapabilir mi, kuralar nasıl olacak? Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum canlı yayında merak edilen soruları cevapladı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, CNN Türk Tarafsız Bölge programında, Cumhuriyet tarihinin en büyük Sosyal Konut Projesi'ne ilişkin Ahmet Hakan’ın sorularını yanıtladı ve değerlendirmelerde bulundu.
Kurum, proje kapsamında 2023-2028 yıllarında 500 bin sosyal konut, 250 bin konut amaçlı arsa, 50 bin iş yeri hedefinin ilk etabı olan 250 bin sosyal konut, 100 bin konut arsası ve 10 bin iş yerini kazandıracaklarını belirtti.
Şehit ve gazi aileleri için yüzde 5 kontenjan karşılığı 12 bin 500 konut ayırdıklarını belirten Kurum, "Engelli kardeşlerimize yine aynı şekilde 12 bin 500 konut ayırıyoruz. Emeklilerimize ve gençlerimize de 50'şer bin konut kontenjanı bu proje kapsamında sunuyoruz. Gençlerimiz bu projeyle ilk defa özel konut hakkına sahip olacaklar. Eylül 1992 tarihinden sonra doğan genç kardeşlerimiz, onlara ayrılan kontenjan üzerinden müracaat edebilecekler. Başvuru için 18 yaş kıstasımız var." diye konuştu.
Evlerin maliyet fiyatı üzerinden yüzde 40 indirim yaptıklarını anlatan Kurum, şöyle konuştu:
"81 ilimiz ve 609 ilçemizde yapacağımız sosyal konut projelerimizle vatandaşlarımız toplamda 608 bin liradan 2+1 konutlarımıza erişebilecekler. Aylık taksitleri de 2 bin 280 lira ile 240 ay vadeyle bu daireye sahip olabilecekler. Toplam 850 bin lira fiyatla da 3+1 konutlarımızın ödemesi 3 bin 187 liradan başlayan taksitlerle 240 ay vadeyle vatandaşlarımız erişebilecekler. İstanbul'da hane halkı geliri 18 bin liranın, diğer illerde de 16 bin liranın altında olan her vatandaşımız başvuru yapabilecek."
Kurum, vatandaşların toplam daire bedelinin yüzde 10'unu peşinat olarak ödeyeceğini ve taksitlerin de sözleşme imzalandıktan sonra başlayacağını dile getirdi.
Yeni konutların 50 binini İstanbul'un her iki yakasında yapacaklarını belirten Kurum, Avrupa yakasında Başakşehir, Esenler, Arnavutköy, Silivri, Çatalca'ya, Anadolu yakasında ise Tuzla, Kartal ve Pendik'te projelerin hayata geçirileceğini kaydetti.
Bakan Kurum, Ankara'da 18 bin, İzmir'de 12 bin 500, Gaziantep'te 10 bin, Bursa'da 8 bin 650, Konya'da 7 bin 500, Kayseri'de 7 bin 500 konut inşa edileceğini ifade ederek, projenin toplam yatırım değerinin yaklaşık 900 milyar lira, projenin ilk etabının ise 422 milyar lira olduğunu söyledi.
Kurum, müracaatların ekim ayı sonuna kadar devam edeceğini dile getirerek, projeden faydalanacak vatandaşların başvuracakları illerde en az bir yıl ikamet etmesi veya o il nüfusuna kayıtlı olması gerektiğini kaydetti.
Her haneden bir başvuru hakkı olabileceğini söyleyen Kurum, "TOKİ eliyle inşa edilecek Sosyal Konut Projesi'ne ilk günde başvuru sayısı 785 bine ulaştı. Proje duyulur duyulmaz ev ve kira fiyatları aşağı gelmeye başladı." dedi.
"Kuradan konut hakkı kazananlardan kirada olanlar aynı anda iki ödeme yapacak. TOKİ'deki evine geçince ödeme başlasa nasıl olur?" sorusunu yanıtlayan Kurum, şunları kaydetti:
"680 bin liraya 2280 lira taksitten bahsediyoruz. Aylık hane halkı gelirine baktığımızda aslında yüzde 30'u konut ve kira giderlerine gider. Bu çerçevede biz konutların sözleşmelerini bitmeye yakın 1, 1,5 yıl kala yapıyoruz. Orada 1 yıllık süreçte ikisini beraber ödemek durumunda kalacaklar. Burada da hayal ettiği bir projeye ulaşacak. Ev sahibi olacak. O belki 1 yıl sıkıntı çekecek, ilave iş yapacak, belki mesainin dışında çalışmak zoruna kalacak, belki eşi de çalışacak. Asgari ücretli bir vatandaşımızdan bahsediyorum. Tabii ki 5500 lira alıyor. Hem ev kirası ödüyor, hem buraya taksit ödeyecek hem de evini geçindirecek. 5500 lirayla bunu yapabilmesi için ilave mesai ve kazanç sağlaması gerekiyor. 1 yıl siz de takdir edersiniz ki biraz dişini sıkarak, biraz eşinden dostundan borç alarak, biraz ek mesai yaparak bu bedeli karşılayabilir."
İstanbul'da konutların yapılacağı yerin Kanalistanbul ile alakasının olmadığını aktaran Kurum, "Arnavutköy'de yapacağımız konutlar... Neticede Arnavutköy Kanalistanbul güzergahı içerisinde kalıyor. Sonuçta Kanalistanbul planıyla alakası yok. Projeye yakın olabilir, o güzergahta olabilir ama Kanalistanbul'un yanında, dibinde değil. Başakşehir'in de bir kısmı Kanalistanbul üzerinde." dedi.
"2 MİLYON KARDEŞİMİZE İSTİHDAM SAĞLAYAN BİR SEKTÖR"
Kurum, TOKİ eliyle inşa edilecek Sosyal Konut Projesi'nin Türkiye ekonomisi açısından büyük bir değer taşıyacağına dikkati çekerek, şu bilgileri verdi:
"Projenin toplam maliyeti 422 milyar lira. İkinci etabı da koyduğunuzda yaklaşık 900 milyar liralık bir büyüklükten bahsediyorsunuz. Bu da toplam 2 trilyon liralık bir finansal büyüklüğe tekabül ediyor. Burada 250 sektörü aynı anda tetikliyor. Bu işin yapımı 2 trilyon liralık ekonomik büyüklüğe sebebiyet veriyor. İnşaat sektörümüz gayrisafi yurt içi hasılada yüzde 5 büyüklüğe sahip. Doğrudan 2 milyon kardeşimize istihdam sağlayan bir sektör. Bu projeyle ilk etapta 100 bin, ikinci etapta da 100 bin olmak üzere toplamda 200 bin ilave istihdam sunacağız."
Bakan Kurum, konuşmasının devamında konut arsası ve iş yeri için başvuru şartlarına ilişkin soruları yanıtladı.
İstanbul'u altyapılı arsa ve iş yeri kampanyasına dahil etmediklerini aktaran Kurum, "İstanbul'da altyapılı arsa ve sanayi iş yeri de koymadık. İstanbul bu noktada hizmet sektörüyle büyüsün, bu güzellikler korunsun anlayışıyla gidiyoruz. 30'u aşkın ilimizde arsalarımızı sunacağız. Bu da ilk etap. Bu da 250 bin olacak. Aslında hem sosyal konutla hem de sosyal konut arsasıyla bu arzı artıracağız. Kira ve konut fiyatı düşer mi? 350 bin konutu siz bir anda piyasaya sürerseniz düşer. Düşmek zorunda." değerlendirmesinde bulundu.