Bir tarım kenti daha Konya’nın peşinde! Tehlike büyük
Mardin Artuklu’da 800 metreyi aşan derinliklerde dahi su bulunamazken, uzmanlar Konya Ovası’nda yaşanan obruk felaketinin Mardin Ovası’nda da kaçınılmaz hale geldiği uyarısında bulundu.
19
Kayıpsız, kesintisiz ve kaliteli enerji dağıtımı hedefiyle faaliyetlerini sürdüren Dicle Elektrik’in hizmet verdiği Mardin’de aşırı su tüketimi ve bilinçsiz tarımsal sulama, su krizini derinleştiriyor.
29
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Mardin İl Koordinasyon Kurulu Su ve Ekoloji Komisyonu’nun hazırladığı 2025 Yılı Su Raporu’na katkıda bulunan uzmanlar, bölgenin ekolojik ve ekonomik risklerle karşı karşıya olduğunu açıkladı.
39
Mardin Artuklu Üniversitesi Kızıltepe Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yusuf Doğan, Artuklu ilçesine bağlı Yaylı Mahallesi’nde artık 800 metreyi aşan derinliklerde dahi suya ulaşılamadığını söyledi. Doğan, “2010 yılında Mardin’e geldiğimde kuyu derinlikleri 100-150 metreydi. Bugün bu derinlik 7 kat artarak 700-800 metre seviyelerine çıktı. Bu durumun temelinde kuraklık ve bilinçsiz sulama yöntemleri yatıyor. Salma sulama yöntemi hem su tüketimini artırıyor hem de toprağın yapısını bozuyor. Obruklar da bu sürecin kaçınılmaz sonucu,” diye konuştu.
49
“KONYA OVASI’NDAKİ TABLO MARDİN’DE DE YAŞANABİLİR”
Prof. Dr. Doğan, Mardin Ovası’ndaki mevcut durumun Konya Ovası’na benzerlik gösterdiğini belirterek şu uyarıda bulundu:
59
“Konya Ovası’nda 3 binden fazla obruk oluştu. Aynı şekilde, Mardin Ovası’nda da aşırı su çekimi ve yanlış sulama yöntemleri devam ederse obruklar kaçınılmaz hale gelecektir. Artan kuyu derinlikleri yalnızca toprağı verimsizleştirmiyor, aynı zamanda yüksek enerji tüketimiyle ekonomik bir krizi de tetikliyor. Mevcut suyu basınçlı ve modern sulama yöntemleriyle kullanmalıyız.”
69
Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ali Çullu ise, yer altı su seviyesinin her yıl daha da derine indiğini vurgulayarak, “Su seviyesinin derinleşmesi, suyu yukarı çekmek için daha fazla enerji ve dolayısıyla daha fazla maliyet demek. Gece sulaması ve akıllı sulama sistemleriyle yüzde 30’a kadar tasarruf sağlanabilir. Bu sistemlerin yaygınlaştırılması şart,” dedi.
79
ENERJİ MALİYETLERİ ÇİFTÇİYİ ZORLUYOR
Dicle Elektrik verilerine göre, 100 dönümlük bir mısır tarlasını 800 metreden sulamak isteyen bir çiftçi sezon boyunca yaklaşık 850 bin TL’lik elektrik tüketiyor. Aynı derinlik 100 metre olsaydı, bu maliyet 400 bin TL’ye düşecekti. Sulama kanalıyla cazibeli su kullanılması halinde ise elektrik maliyeti sıfırlanmış olacaktı. Öte yandan, kaçak elektrik kullanımı durumunda aynı miktarda su için tüketilen enerji 9 kat artarak yaklaşık 7,5 milyon TL’lik bir maliyete denk geliyor.
89
Dicle Elektrik yetkilileri, Mardin genelinde büyük bölümü kaçak olan yaklaşık 7 bin sulama kuyusu bulunduğunu ve bu durumun yalnızca kaçak elektrikle sınırlı kalmayıp elektrik şebekesi üzerinde de büyük bir yük oluşturduğunu açıkladı. Sulama kanallarının devreye alınması, modern sulama yöntemlerinin çiftçilere öğretilmesi ve kaçak elektrik kullanımının önlenmesi kritik önem taşıyor.
99
Uzmanlar ve yetkililer, aksi halde hem su kaynaklarının hem de çiftçilerin ekonomik gücünün hızla tükeneceği, Konya Ovası’ndaki gibi çok sayıda obruğun Mardin Ovası’nda da görülebileceği konusunda hemfikir.
Kaynak:İHA
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.