Deprem gerçeğiyle Konya’da prefabrik evler yeniden tanımlanıyor

Prefabrik evler uzun yıllar boyunca yalnızca yazlık ya da geçici yapılar olarak görülse de, artan yapı maliyetleri ve deprem gerçeğiyle birlikte bu algı hızla değişiyor. İnşaat Mühendisi Ömer Faruk Sancaktar, prefabrik yapıların mühendislik açısından geldiği noktayı ve geleceğe dair öngörülerini anlattı.

“PREFABRİK EVLER ARTIK DÖRT MEVSİM YAŞAM İÇİN ÜRETİLİYOR”

Sancaktar, prefabrik evlerin günümüzde yalnızca geçici çözümler olmadığını belirterek, “Yalıtımı güçlü, estetik ve dört mevsim yaşamaya uygun prefabrik evler üretiliyor. Birçok aile bu evlerde sürekli yaşamayı tercih ediyor” dedi.

Artan betonarme maliyetleri ve uzun inşaat sürelerinin prefabrik yapılara ilgiyi artırdığını vurgulayan Sancaktar, bu ilginin tamamen rasyonel nedenlere dayandığını söyledi.

DEPREME DAYANIKLILIK TARTIŞMALARINA TEKNİK YANIT

Prefabrik evlerin depreme dayanıklılığı konusundaki tartışmalara da değinen Sancaktar, hafif çelik ve modüler sistemlerin deprem anında daha esnek davrandığını ifade etti, “Önemli olan, projelerin yürürlükteki deprem yönetmeliğine uygun hazırlanması ve doğru zemine uygulanmasıdır. Doğru mühendislik hesabı yapılırsa prefabrik yapılar güvenlidir” dedi.

40–60 YIL ÖMÜR, YETERLİ YALITIM VE KONFOR

Prefabrik evlerin ömrüne ilişkin değerlendirmede bulunan Sancaktar, kullanılan malzeme kalitesi ve düzenli bakımın belirleyici olduğunu vurgulayarak, “Günümüzde üretilen prefabrik evlerin ekonomik ömrü 40–60 yıl arasındadır. Isı ve ses yalıtımı da tamamen kullanılan malzemeye bağlıdır. Doğru yalıtım çözümleriyle konfor açısından betonarme yapılardan geri kalmaz” diye konuştu.

RUHSATSIZ PREFABRİK EV ALGISI YANLIŞ

Prefabrik evlerle ilgili en büyük yanlış algılardan birinin ruhsat konusu olduğunu söyleyen Sancaktar, “Prefabrik evler de imar mevzuatına tabidir. Arsanın imar durumu uygunsa, mimari ve statik projeler hazırlanır ve belediyeden ruhsat alınır. Ruhsatsız yapılabilir algısı tamamen yanlıştır” ifadelerini kullandı.

ŞANTİYE DENETİMİ PREFABRİK YAPILARDA DA KRİTİK

Prefabrik yapıların fabrikada üretilmesi nedeniyle şantiye denetiminin hafife alındığını belirten Sancaktar, bunun ciddi bir hata olduğuna dikkat çekti.

Zemin betonu, ankraj detayları, taşıyıcı sistem montajı ve yalıtım sürekliliğinin mutlaka denetlenmesi gerektiğini vurgulayan Sancaktar, “Şantiye süresi kısa olabilir ama hatalar kalıcı olur” dedi.

“PREFABRİK EVLER DEPREMİ HATIRLAYACAK”

Prefabrik yapılar için dikkat çeken bir vizyon da paylaşan Sancaktar, gelecekte bu yapıların yalnızca barınak değil, depremi algılayan ve kaydeden sistemler hâline geleceğini söyledi.

Sancaktar, “Yapı konuşmadan da anlatabilmeli. Prefabrik evler, yaşadığı depremleri, zorlanmaları ve birleşim noktalarındaki yıpranmaları kaydeden bir mühendislik hafızasına sahip olabilir” dedi.

HASAR GÖZLE DEĞİL, VERİYLE ANLAŞILACAK

Sancaktar, geliştirilmesi planlanan sistemler sayesinde deprem sonrası belirsizliğin ortadan kalkacağını ifade etti.

Kritik birleşim noktalarında renk değiştiren, sensörsüz mikro sistemlerle hasarın görünür hâle gelebileceğini belirten Sancaktar, “Artık ‘gözle hasar yok’ demek yerine sayısal verilerle konuşabileceğiz” diye konuştu.

“BU BİR HAYAL DEĞİL, 5–10 YIL İÇİNDE MÜMKÜN”

Yeni nesil prefabrik yapıların maliyet açısından da ulaşılabilir olacağını vurgulayan Sancaktar, seri üretimle bu sistemlerin toplam maliyete etkisinin yüzde 6–8 seviyesinde kalabileceğini söyledi, “Sağladığı güvenlik ve belirsizlik azalması düşünüldüğünde bu maliyet son derece makul” değerlendirmesinde bulundu.

GENÇ MÜHENDİSLERE ÇAĞRI

Genç mühendislere seslenen Sancaktar, “Bizim işimiz sadece hesap yapmak değil, sorunu yeniden tanımlamak. Depremle yaşayan bir ülkede yapılar sessiz kalmamalı” diyerek, mühendisliğin geleceğinin inovasyonla şekilleneceğini vurguladı.