Dünyanın ortası neresi? Akşehir’in asası mı, Ekvator’un çizgisi mi?

"Dünyanın merkezi neresi?" sorusu yıllardır yanıt bulamayan, ama her seferinde yüzleri gülümseten tatlı bir tartışmaya dönüşmüş durumda. Türkiye’den üç şehir; Konya’nın Akşehir ilçesi, Kırşehir ve Çorum, bu ünvanın sahibi olduklarını iddia ediyor. Tartışmanın uluslararası figürü ise Ekvator.

AKŞEHİR’İN KOZU: NASREDDİN HOCA’NIN ASASI

Tartışmaların en köklü ve en esprili çıkışı Konya'nın Akşehir ilçesinden geliyor. Nasreddin Hoca, tam 800 yıl önce elindeki asayı yere vurup “Dünyanın ortası burasıdır!” demiş. Elbette bilimsel değil ama kültürel mirasla yoğrulmuş bir iddia. Akşehir’in en büyük kozu da bu tarihsel anlatım ve Nasreddin Hoca’nın evrensel mizah gücü.

KIRŞEHİR: AMERİKALI FİZİKÇİYE DAYANIYOR AMA…

Kırşehirliler ise iddialarını Amerikalı fizikçi Andrew J. Woods’a dayandırıyor. Ancak Woods’un çalışmalarında “dünyanın merkezi”ne dair net bir başlık bulunmaması, Kırşehir’in argümanını zayıflatıyor.

ÇORUM: BİLİMSEL VERİ YOK, ISRAR ÇOK

Çorum, her ne kadar somut bilimsel dayanak sunamasa da “dünyanın merkeziyiz” iddiasında ısrar ediyor. Kent merkezine yerleştirilen sembolik işaret taşı, bu söylemin en belirgin temsilcisi.

EKVATOR: İKİ KUTBA EŞİT MESAFE

Coğrafi olarak bakıldığında, adını da bu özelliğinden alan Ekvator hattı, iki kutba eşit mesafede olması nedeniyle tartışmanın bilimsel figürü olarak öne çıkıyor. Ancak “dünyanın ortası” terimi burada matematiksel anlamda kullanılıyor, kültürel değil.

BİLİM NE DİYOR?

Konuyla ilgili görüş bildiren bilim insanları, “Dünyanın merkezini belirlemek bilimsel ölçüm işidir, bu tartışmalar daha çok tanıtım ve turizm amacı taşır. Şehirlerin iddialarını tebessümle izliyoruz” diyor.

BAŞROLDE AKŞEHİR VAR

Nasreddin Hoca’nın 800 yıl önce attığı bir nükte, bugün Akşehir’i “Dünyanın merkezi” söyleminin başrolüne oturttu. Bilimsel mi? Hayır. Etkili mi? Kesinlikle evet. İşte tam da bu noktada asıl merkez yüzümüzdeki gülümse oluyor.